Φαράγγι Σαμαριάς
Το Φαράγγι της Σαμαριάς είναι το διασημότερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης, αποτελώντας τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4. Χιλιάδες τουρίστες το κατεβαίνουν με τα πόδια το καλοκαίρι. Για πολλούς αυτός είναι και ο κύριος σκοπός της επίσκεψής τους στην Κρήτη. Το μήκος του αγγίζει τα 15 χλμ και η κατάβαση του διαρκεί περίπου 5-7 ώρες, ανάλογα το ρυθμό σας, από τον Ομαλό ως την Αγία Ρουμέλη.
Αρχικά κατηφορίζουμε από το Ξυλόσκαλο ως την κοίτη του φαραγγιού
Βρίσκεται στη νότια πλευρά του Νομού Χανίων. Δημιουργήθηκε από το ποτάμι που ρέει ανάμεσα στον κύριο όγκο των Λευκών Ορέων και το όρος Βολακιάς. Υπάρχουν διάφορα άλλα φαράγγια στη Σαμαριά, κάθετα στο κυρίως φαράγγι, αλλά είναι κυρίως τεχνικά (απαιτούν σκοινιά για canyoning). Ένα από αυτά τα φαράγγια, η Πέρδικα, έχει ένα καταρράκτη ύψους 240 μέτρων που μαζί με τον καταρράκτη του Μάστορα, θεωρούνται οι ψηλότεροι στην Ελλάδα.
Σε πολλά σημεία ξεδιψάμε από τις πηγές με το δροσερό νερό
Η απόσταση των 14.5 χλμ αφορά την απόσταση μεταξύ του οικισμού του Ομαλού στο ομώνυμο οροπέδιο και το χωριό Αγία Ρουμέλη. Στην πραγματικότητα όμως, το φαράγγι είναι 13 χλμ., ξεκινώντας σε υψόμετρο 1.250μ. στην βόρεια είσοδο, και τελειώνει στις ακτές του Νοτιου Κρητικού Πελάγους στην Αγία Ρουμέλη. Η πορεία μέσα στον Εθνικό Δρυμό των Λευκών Ορέων, δηλαδή από το φυλάκιο στο Ξυλόσκαλο ως το φυλάκιο στο παλιό χωριό της Αγίας Ρουμέλης, είναι 13 χλμ. Από εκεί όμως θα πρέπει να περπατήσετε κι άλλο 1.5 χλμ ως την παραλία της Αγίας Ρουμέλης, κάνοντας τη συνολική διαδρομή 14,5 χλμ.
Ο Άη Νικόλας
Το πιο γνωστό μέρος του φαραγγιού είναι το σημείο γνωστό ως Πόρτες ή Σιδερόπορτες, όπου οι πλευρές του έρχονται σε απόσταση μόλις 4μ., ενώ υψώνονται σε ύψος 500μ.! Το φαράγγι έγινε εθνικός δρυμός το 1962, κυρίως λειτουργώντας ως καταφύγιο για τον απειλούμενο Κρητικό αίγαγρο, ο οποίος περιορίζεται σήμερα στη Σαμαριά, στο νησί Θοδωρού αλλά και σε άλλες νησίδες σε διάφορα μέρη της Ελλάδος. Υπάρχουν πολλά είδη πανίδας και χλωρίδας που ενδημούν στο φαράγγι και τη γύρω περιοχή.
Ο πιο διάσημος κάτοικος του φαραγγιού: ο Κρητικός Αίγαγρος (αγρίμι)
Το έρημο σήμερα χωριό της Σαμαριάς βρίσκεται ακριβώς μέσα στο φαράγγι. Εγκαταλείφθηκε οριστικά από τα τελευταίους εναπομείναντες κατοίκους το 1962 για να γίνει ο Εθνικός Δρυμός Λευκών Ορέων. Το χωριό και το φαράγγι λένε ότι παίρνουν το όνομά τους από την αρχαία εκκλησία του χωριού, την Οσία Μαρία, αν και μάλλον έχει την ίδια ρίζα με την Αμάρα (δηλαδή το μέρος που ενώνονται πολλά ρυάκια κλπ).
Η έρημη σήμερα Σαμαριά
Σκοπός του ταξιδιού στην Κρήτη για πολλούς επισκέπτες της είναι η πεζοπορία μέσα στο φαράγγι για να βγουν στο Νότιο Κρητικό Πέλαγος. Από την Αγία Ρουμέλη οι τουρίστες παίρνουν το καραβάκι που φεύγει για τη Χώρα Σφακίων και στη συνέχεια το λεωφορείο της επιστροφής για τα Χανιά. Η πορεία στο φαράγγι διαρκεί 5-7 ώρες και μπορεί να είναι λίγο κουραστική, ιδίως αν δεν ξεκινήσετε πρωί πρωί και σας πιάσει η ζέστη.
Πότε να πάτε
Πορεία μέσα στο φαράγγι
Το πρόβλημα της Σαμαριάς είναι τα μεγάλα πλήθη που περνούν το φαράγγι. Έχει γίνει ένα από τα δημοφιλέστερα μέρη στην Κρήτη και υπάρχουν μέχρι και 3.000 επισκέπτες την ημέρα στις υψηλές περιόδους. Εάν έχετε την κακή τύχη να διαλέξετε μία από εκείνες τις ημέρες, φροντίστε να ξεκινήσετε την αυγή (πριν από την άφιξη των πολλών τουριστικών πούλμαν) θα σας δώσει ένα πολύ σημαντικό προβάδισμα. Για να γίνει αυτό, μπορείτε να μείνετε σε ένα φτηνό και καλό δωμάτιο στον Ομαλό ή να πάρετε το πρώτο λεωφορείο από τα Χανιά. Τα πρώτα τουριστικά λεωφορεία φτάνουν περίπου στις 7:30 π.μ. και από τότε αρχίζει μια αδιάκοπη ροή λεωφορείων μέχρι περίπου τις 11:00 π.μ..
Γαϊδουράκια: το μοναδικό μεταφορικό μέσο στη Σαμαριά
Μπορείτε επίσης να αρχίσετε το περπάτημα μετά τις 12.00, καθώς δεν θα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι, αλλά κατά πάσα πιθανότητα θα χρειαστεί να περάσετε τη νύχτα στην Αγία Ρουμέλη, διότι το τελευταίο πλοίο για Χώρα Σφακίων θα έχει σαλπάρει όταν φτάσετε εκεί. Εμείς παρόλα αυτά σας συνιστούμε να το κάνετε, δεδομένου ότι η διαμονή στην Αγία Ρουμέλη είναι αρκετά φθηνή, οι παραλίες τριγύρω είναι μαγευτικές και το φαγητό εξαιρετικό.
Γεωλογικοί σχηματισμοί στο φαράγγι
Όσον αφορά ποια εποχή του έτους είναι καλύτερα για να περάσετε το φαράγγι, σαφώς αυτή είναι η άνοιξη: ο καιρός είναι δροσερός ακόμα, η βλάστηση είναι στα καλύτερα της και το ποτάμι έχει πολύ νερό. Η χειρότερη στιγμή είναι στη μέση του καλοκαιριού, ειδικά κατά τη διάρκεια κάποιου καύσωνα.
Σχεδόν όλα τα τουριστικά πρακτορεία στην Κρήτη παρέχουν οργανωμένες εκδρομές στο φαράγγι. Σε αυτά τα πακέτα συμπεριλαμβάνονται η μεταφορά με λεωφορείο από το ξενοδοχείο σας ως στην είσοδο στο Ξυλόσκαλο και το λεωφορείο που θα σας περιμένει όταν αποβιβαστείτε από το πλοίο στη Χώρα Σφακίων για να γυρίσετε πίσω. Αν είστε μόνοι σας, από την Αγία Ρουμέλη μπορείτε να πραγματοποιήσετε μια μονοήμερη εκδρομή μετ' επιστροφής από τα Χανιά ή από τη Σούγια ή την Παλαιόχωρα. Σημειώστε ότι τα πρωινά λεωφορεία από τη Σούγια και την Παλαιόχωρα δεν λειτουργούν τις Κυριακές συνήθως, και φροντίστε να βεβαιωθείτε για τα ακριβή δρομολόγια. Το καράβι φεύγει από την Αγία Ρουμέλη για τη Χώρα Σφακίων (ανατολικά) και για Σούγια/Παλαιόχωρα (δυτικά) το απόγευμα.
Υπάρχει επίσης ένας «τεμπέλικος τρόπος» για να δείτε το φαράγγι. Από την Αγία Ρουμέλη περπατήστε ανάποδα ως τις Πόρτες (περίπου μια ώρα από εύκολο έδαφος) και μετά επιστρέψτε πίσω. Με αυτόν τον τρόπο παίρνετε μια ιδέα για το φαράγγι, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αποκτάτε σφαιρική άποψη.
Η πορεία από το Ξυλόσκαλο
Οι Σιδερόπορτες
Η κατάβαση του φαραγγιού ξεκινάει από τη θέση Ξυλόσκαλο κοντά στον Ομαλό, όπου έχει και ένα φυλάκιο στο οποίο θα χρειαστεί να πληρώσουμε εισιτήριο. Το μονοπάτι είναι δασωμένο με κυπαρίσσια και πεύκα, φαρδύ, ευδιάκριτο και στην αρχή κατεβαίνει απότομα. Συναντάμε πόσιμο νερό από κτιστές βρύσες σχεδόν σε όλη τη διαδρομή. Το ίδιο συχνά συναντάμε και τουαλέτες.
Σε περίπου 3 ώρες φτάνουμε στον παλιό οικισμό της Σαμαριάς, περίπου στα 300μ. υψόμετρο, αφού πρώτα περάσουμε από το εκκλησάκι του Αγ. Γεωργίου. Στη Σαμαριά υπάρχουν παλιά κτίσματα, δέντρα που προσφέρουν άφθονο ίσκιο, νερό και με λίγο ψάξιμο συναντά κανείς και αγριοκάτσικα. Εκτός από τις συνολικά εφτά εκκλησίες τριγύρω, εδώ θα βρείτε και το σπίτι όπου διέμεινε το Μάιο του 1941 η Ελληνική Κυβέρνηση με τον πρωθυπουργό Εμμανουήλ Τσουδερό και το Βασιλιά της Ελλάδος, Γεώργιο Β, πριν συνεχίσουν για το Κάιρο. Από τη Σαμαριά και μετά το τοπίο αλλάζει και γίνεται πιο ξερό με λιγότερη βλάστηση και με την κλίση πολύ πιο ήπια. Μια ώρα αργότερα συναντάμε ποταμάκι που μας ακολουθεί για λίγη ώρα. Το περνάμε που και που πάνω από ξύλινες γέφυρες.
Μετά από ακόμα 60΄περίπου συναντάμε τις χαρακτηριστικές Πόρτες που είναι ένα στενό πέρασμα ανάμεσα σε δυο ψηλούς κάθετους βράχους. Βγαίνουμε στην Παλιά Αγία Ρούμελη και με αμαξωτό δρόμο πλέον καταλήγουμε στην Αγία Ρουμέλη. Η παλιά Αγία Ρουμέλη εγκαταλείφθηκε στα μέσα του προηγούμενο αιώνα μετά από μια καταστροφική πλημμύρα, όταν και μεταφέρθηκε στη σημερινή θέση στην έξοδο του φαραγγιού.
Λειτουργία: 1 Μαΐου - 31 Οκτωβρίου, ανοίγει 7:00. Ενδέχεται λόγω αντίξοων καιρικών συνθηκών,το φαράγγι να μένει κλειστό, καλό είναι να επικοινωνήσετε με το Ξυλόσκαλο στο 2821067179
.jpg)
.jpg)
