Μνημειακή Ελιά Καμηλαρίου (Μάνα Ελιά)
Η Ελιά του Καμηλαρίου είναι ανακηρυγμένη από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης (ΣΕΔΗΚ) ως μνημειακή λόγω της αρχαιότητας της, του τεράστιου μεγέθους του κορμού της και της γειτνίασης με σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους. Οι τοπικοί φορείς και οι κάτοικοι αποδίδοντας της μεγάλη σημασία της έδωσαν την ονομασία «Μάνα Ελιά».
Ο κορμός του δέντρου έχει ανάγλυφο με ιδιαίτερη αισθητική και περιβάλλεται από 12 πέτρες μεγάλων διαστάσεων, οι οποίες μεταφέρθηκαν εκεί από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καμηλαρίου, προκειμένου να αποτελέσουν μια συμβολική περίφραξης επισήμανσης και προστασίας του. Πάνω σε 8 από τις πέτρες αυτές έχουν λαξευτεί διάφορες συμβολικές παραστάσεις, όπως ο διπλός πέλεκυς που παραπέμπει στη Μινωική Εποχή.
Βρίσκεται στην τοποθεσία Δύο Λάκκοι στην περιφέρεια του ομώνυμου χωριού Καμηλάρι της επαρχίας Πυργιώτισσας Ηρακλείου, κοντά στον Θολωτό Τάφο Καμηλαρίου (1000μ) και στο Μινωικό Παλάτι της Φαιστού (1400μ).
Το δέντρο ανήκει στην οικογένεια Νικολιδάκη και είναι ποικιλίας θρουμπολιά, που τοπικά καλείται «χοντρολιά», εμβολιασμένη σε υποκείμενο αγριελιάς. Η περίμετρος του δέντρου στη βάση είναι 9.50μ και σε ύψος 80εκ. πάνω από το έδαφος είναι 8.60μ, ενώ η διάμετρος στη βάση φτάνει τα 3.25μ. Η ηλικία του υπολογίζεται σε 2800 έτη.
