Η Κρήτη χαρακτηρίζεται από μια εξαιρετική ποικιλομορφία ζωντανών οργανισμών. Αν και απομονωμένη, συγκεντρώνει έναν πολύ μεγάλο αριθμό ειδών χλωρίδας. Η καλύτερη περίοδος για να τη γνωρίσει κάποιος, είναι στο απόγειό της, την άνοιξη.
Στην Κρήτη έχουν ως τώρα καταγραφεί περίπου 1700 είδη φυτών, με πολλά από αυτά να είναι ενδημικά. Σε κάποιες απομονωμένες περιοχές του νησιού, όπως τα Λευκά Όρη και κάποιες νησίδες, ζουν πολλά στενοενδημικά είδη και υποείδη φυτών, δηλαδή φυτά που εντοπίζονται μόνο στη συγκεκριμένη περιοχή. Κάθε χρόνο, τα σπάνια είδη φυτών «προσκαλούν» βοτανολόγους από όλες τις γωνιές του πλανήτη, για να τα μελετήσουν. Ανάμεσά τους εντυπωσιάζουν οι ενδημικές ορχιδέες, ενώ εξαιρετικά τοπία με διάφορα ενδημικά είδη τουλίπας δημιουργούνται στα Λευκά Όρη, στη Δίκτη, στη χερσόνησο της Γραμβούσας και στο μικρό βοτανικό παράδεισο του Γιους Κάμπου στο Ρέθυμνο.
Επίσης, η Κρήτη φημίζεται για τα αρωματικά φυτά και βότανα που φυτρώνουν παντού στα βουνά, τις καλλιεργούμενες εκτάσεις και τις παραθαλάσσιες περιοχές. Αρκετά από αυτά είναι ενδημικά και είναι γνωστά από την αρχαιότητα για τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες.
Ενδεικτικό στοιχείο για την ποικιλία των ειδών που διαθέτει είναι ότι η χλωρίδα της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία είναι 40 φορές μεγαλύτερη σε έκταση από την Κρήτη, περιέχει σχεδόν τον ίδιο αριθμό ειδών.
Μνημειακά Δέντρα 
Τουλίπες 
Πρίνος 
Το Ανέγνωρο ή Αμπελιτσά (επιστ. Zelkova abelicea) είναι ενδημικός θάμνος ή μικρό δένδρο της Κρήτης με ύψος 3-5 μέτρα. Αποτελεί μοναδικό είδος του γένους Zelkova, της οικογένειας Ulmaceae και χαρακτηρίζεται ως ζωντανό απολίθωμα. Το όνομα "Ανέγνωρο" το πήρε επειδή όταν ανακαλύφθηκε, δεν γνωρίζαν τι είδος είναι.
Ο πλάτανος είναι ένα φυτό που το συναντάει κανείς σε κάθε γωνιά της πατρίδος μας. Δεν υπάρχει ρεματιά, κοιλάδα, χαράδρα, λίμνη, όχθη ποταμού και πλατεία που να μην κάνει εμφανή την επιβλητική παρουσία του. Στη Κρήτη τον συναντάμε σχεδόν παντού και είναι από τα πιο χαρακτηριστικά φυτά της κρητικής χλωρίδας.
Η χαρουπιά (Ceratonia siliqua – Κερωνία η έλλοβος), γνωστή κι ως ξυλοκερατιά ή κερατιά, είναι ένα από τα πιο κοινά δέντρα της Κρήτης. Στην Κρήτη υπάρχει και το μεγαλύτερο φυσικό δάσος με χαρουπιές στην Ευρώπη, το χαρουπόδασος των Τριών Εκκλησιών.
Οι κέδροι της Κρήτης (είδη Juniperus macrocarpa και Juniperus phoenicea) σχηματίζουν μερικά από τους σπουδαιότερα οικοσυστήματα στην Κρήτη, τα κεδροδάση στις αμμοθίνες της Νότιας Κρήτης. Η οικολογική σημασία των αμμοθινών είναι τεράστια για την βιοποικιλότητα και την ύπαρξη σπάνιων ζώων και φυτών.
Σε ολόκληρη την Κρήτη συναντάμε πέντε διαφορετικά είδη κρόκου. Το πιο κοινό είδος από αυτά που είναι εύκολο να το συναντήσουμε είναι ο Crocus laevigatus, ο κρόκος ο λείος όπως λέγεται στα Ελληνικά. Λέγεται λείος επειδή οι χιτώνες του βολβού του είναι λείοι. Είναι ενδημικό είδος της Νότιας Ελλάδας των Κυκλάδων και της Κρήτης.
Ο φοίνικας του Θεόφραστου (Phoenix theophrasti), γνωστός κι ως Κρητικός φοίνικας ή κρητική χουρμαδιά, είναι ένα σπάνιο ενδημικό είδος του Αιγαίου, το οποίο απαντάται σε όλη την Κρήτη, σε πολλά νησιά του Αιγαίου και στην Αττάλεια της νοτιοδυτικής Τουρκίας.
Το Κρητικό κεφαλάνθηρο (Cephalanthera cucullata) είναι ένα ενδημικό είδος ορχιδέας που φύεται αποκλειστικά στα δάση των βουνών της Κρήτης, σε υψόμετρο 700-1500m. Είναι πολυετές ποώδες φυτό, με κοντά, έρποντα ριζώματα. Το ύψος του φτάνει έως και τα 20 cm και εμφανίζει έως 24 λευκορόδινα άνθη από το Μάιο έως τον Ιούνιο, αλλά δεν ανθίζει κάθε χρόνο. Στα τέλη Ιουνίου ωριμάζουν τα σπέρματά του και τα υπέργεια μέρη του φυτού ξεραίνονται.
