η Καμήλα

Τις μέρες του καρναβαλιού (την Καθαρά Δευτέρα) σε αρκετά χωριά της Κρήτης αναβιώνουν αρκετά ήθη και έθιμα, όπως αυτό της Καμήλας. Η Καμήλα αποτελείται από δύο άτομα που καλύπτονται με ρούχα και στολίδια και σχηματίζουν το σχήμα μιας καμήλας.

Τα τάματα που σήμερα συναντάμε στους μικρούς και μεγάλους ναούς της Κρήτης έχουν μια πανάρχαια καταγωγή και προέλευση. Είναι η συνέχεια των ταμάτων που υπήρχαν στα ιερά στην αρχαία εποχή.

Ο περισχοινισμός των εκκλησιών, που στην Κρήτη ονομάζεται «δέσιμο» ή «ζώσιμο» είναι έθιμο που έχει τις βαθιές ρίζες του στην αρχαιότητα για να κρατηθεί μακριά το κακό.

Κάθε χρόνο, την ημέρα της Καθαρής Δευτέρας στο χωριό Γέργερη Ηρακλείου αναβιώνουν τα Aποκριγιώματα. Η λέξη αποκριγιώματα προέρχεται από το ρήμα αποκριγιώνω που σημαίνει κόβω το κρέας, σταματώ την κατανάλωση κρέατος. Και έτσι είναι αφού η Καθαρή Δευτέρα σηματοδοτεί την έναρξη της Σαρακοστής και μαζί και της νηστείας που φέρει την αποχή από το κρέας.

Κάθε χρόνο στις 8 Μαΐου, μέρα του Άι Γιάννη του Θεολόγου, πλήθη πιστών από όλη την Κρήτη προστρέχουν στο μικρό χωριό Μαρμακέτω στο Οροπέδιο Λασιθίου για να παρακολουθήσουν ένα θαύμα να πραγματοποιείται μπροστά στα μάτια τους.

Το 1958 ο Οδυσσέας Μεσσαριτάκης από τον Σίβα Πυργιωτίσσης επινόησε μια αποκριάτικη αμφίεση που σε λίγα χρόνια θα γινόταν η χαρακτηριστική αποκριάτικη εμφάνιση του χωριού του. Η Σιβιανή μάσκα, φτιαγμένη από ρίζα αθάνατου, στολισμένη με κάθε λογής κέρατο και αντικείμενα, προκαλούσε τον τρόμο τον μικρών παιδιών, σε τέτοιο βαθμό που οι μανάδες τις επικαλούνταν για να πιουν τα παιδιά το γάλα τους.

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά αλλά και όμορφα έθιμα της Κρήτης είναι το έθιμο του Κλήδωνα που έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα. Ο Κλήδωνας (και όχι Κλείδωνας) που προέρχεται από το αρχαιοελληνικό κληδών που σημαίνει το σημάδι ή τον οιωνό γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 24 Ιουνίου, ημέρα που τιμάμε το Γενέθλιο του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου.

Οι Κρήτες από τα αρχαία κιόλας χρόνια είχαν την τάση να χτίζουν υπαίθρια ιερά για να ευχαριστούνε τις ανώτερες δυνάμεις για τα καλά αγαθά και τους καρπούς που η γη τους χάριζε. Η συνήθεια αυτή έφτασε ακόμα και μέχρι τις μέρες μας και τα αρχαία αγροτικά ιερά αντικαταστάθηκαν από τα περίφημα εικονοστάσια που συναντάμε μέσα σε καρπερά χωράφια ή απλά στη φύση και όχι σε δρόμους.