Η περιοχή της Παρακάντια, όπως ονόμαζαν οι Ενετοί την περιοχή γύρω από την Κάντια, δηλαδή τη σημερινή πόλη του Ηρακλείου, φιλοξένησε μερικές ιστορικές μονές και ερημητήρια. Μερικά από αυτά τα μνημεία κτίστηκαν γύρω από το όρος του Γιούχτα.
Κατακόμβη Αγίου Αντωνίου στο Γιούχτα 
Ο ναός είναι ένας από τους πολλούς της Κρήτης που είναι αφιερωμένος στον Άγιο Αντώνιο, τον "άγιο των σπηλαίων". Ο ναός αποτελεί κατακόμβη λαξευμένη στον μαλακό πωρόλιθο. Πιθανώς όμως και να αποτελεί το κατάλοιπο κάποιου αρχαίου ιερού ή τάφου που δημιουργήθηκε με τη διάνοιξη κάποιου σπηλαίου που υπήρχε εκεί. Άλλωστε δεν πρέπει να παραβλέπεται η ύπαρξη άλλων μινωικών ιερών σπηλαίων στο όρος του Γιούχτα.
Ο Βυζαντινός ναός της Αγίας Παρασκευής στη Σίβα είναι ένας μικρός μονόχωρος ναός με τρούλο. Εξαιρετικές είναι οι τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τις αρχές του 14ου αιώνα, ενώ υπάρχουν τμήματα παλαιότερων περιόδων.
Ο ναός για πολλά χρόνια ήταν χωρίς οροφή μισογκρεμισμένος και σε αθλία κατάσταση. Λίγα χρόνια πριν βρέθηκαν χρήματα και έγινε η αποκατάσταση του με κλείσιμο της ανοικτής οροφής η οποία σήμερα είναι ξυλοσκέπαστη ενώ προστέθηκαν πέτρες στα σημεία που οι τοίχοι είχαν χαλάσει. Εξωτερικά προστέθηκε ένα μικρό πετρόχτιστο καμπαναριό και έτσι σήμερα ο ναός αποτελεί ξανά στολίδι για την περιοχή.
Δίπλα στην παραλία Φλορίδα του Καρτερού βρίσκεται ο σπηλαιώδης ναός του Αγίου Ιωάννη Προδρόμου (29 Αυγούστου) και του Αγίου Νίκωνος του Μετανοείτε (26 Νοεμβρίου). Εντύπωση προκαλούν οι σύγχρονες τοιχογραφίες με τους Αγίους της Κρήτης του αγιογράφου Τάκη Μόσχου εκ Μονεμβασίας..
Στο μέσο του δρόμου που ενώνει την Καλλιθέα με την Κνωσό, συναντάμε το έρημο μικρό οικισμό του Σελλόπουλου στις όχθες του ποταμού Καίρατου, γνωστό στους αρχαιολόγους από τον θολωτό τάφο που έχει εντοπιστεί εδώ. Κάτω και δίπλα από τον δρόμο είναι κτισμένη η λιτή και μονόχωρη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία φέρει κατεστραμμένες τοιχογραφίες που χρονολογούνται από την εποχή της Ενετοκρατίας.
Στην κορυφή του ενός από τους δύο λόφους, γνωστούς ως Δύο Αοράκια, δεσπόζει ο ναός των Αγίων Πάντων, ο οποίος ανήκει στην ενορία Καλλιθέας. Παρόλο που φαίνεται ως νεότερος, ο ναός ανήκει στην Ενετική Εποχή και φέρει ελάχιστα ίχνη τοιχογραφιών.
Έξω από τον περίβολο της μονής Παλιανής στο Βενεράτο βρίσκεται ο κοιμητηριακός ναός του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Ο μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός τοιχογραφήθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από το ζωγράφο Γεώργιο, ο οποίος σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή πάνω από την πρόθεση ζητά από τον ιερέα να τον μνημονεύει κατά τη διάρκεια των ακολουθιών.
Ναός Μιχαήλ Αρχαγγέλου στις Αρχάνες 
Ο (πολύ παλιός) ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου βρίσκεται νότια των Αρχανών και φέρει τοιχογραφίες του 1315. Σε μια τοιχογραφία αναπαριστάται ο ιδρυτής της εκκλησίας να κρατάει μια μακέτα του ναού, ενώ υπάρχουν και αναπαραστάσεις κολασμένων.
