Η Δημοτική Πινακοθήκη στεγάζεται σε ένα τυπικό εμπορικό βιομηχανικό κτίριο νεοκλασικής Ελληνικής αρχιτεκτονικής στα τέλη του 19ου και αρχές 20ου αιώνα στην οδό Χάληδων που οδηγεί στο ενετικό λιμάνι, κοντά στο Αρχαιολογικό Μουσείο.
Ο επισκέπτης του νησιού μπορεί να ξεναγηθεί σε σπουδαίες καλλιτεχνικές εκθέσεις και συλλογές καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Περιοδικές εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας και άλλων μορφών τέχνης πραγματοποιούνται συχνά στις μεγάλες πινακοθήκες του Ηρακλείου, των Χανίων, του Αγίου Νικολάου, του Πανόρμου και άλλων πόλεων, ενώ ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στη νοτιότερη πινακοθήκη της Ευρώπης στον Κερατόκαμπο και στο μοναδικό μουσείο χαρακτικών στην Ελλάδα, τον Ξωτάρη στις Αρχάνες.
Μουσεία και χώροι τέχνης με μόνιμες συλλογές μεγάλης αξίας αποτελούν το Μουσείο Εικαστικών Τεχνών Ηρακλείου, το «Ελαιουργείον – Εργοστάσιο Τέχνης» στο Δρομόνερο, το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στο Ρέθυμνο και άλλα. Σπουδαίες συλλογές γλυπτικής με ξύλο και πέτρα εκτίθενται στην Αξό, στο Αστέρι, στο Βενεράτο και στην Τύλισο, ενώ υπάρχει και Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων στα Ζωνιανά.
Μουσεία και Συλλογές αναδεικνύουν τη ζωή και το έργο μεγάλων Κρητών συγγραφέων και καλλιτεχνών. Ένα εξαιρετικό μουσείο αφιερωμένο στο μεγάλο Έλληνα στοχαστή Νίκο Καζαντζάκη λειτουργεί στη γενέτειρά του, Μυρτιά. Στο Φόδελε επίσης είναι επισκέψιμο το σπίτι που πιστεύεται ότι γεννήθηκε ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ενώ στην πύλη Βηθλεέμ, στα τείχη του Ηρακλείου, εκτίθενται αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν για την ταινία του Γιάννη Σμαραγδή, η οποία ήταν αφιερωμένη στη ζωή του μεγάλου αυτού Κρητικού ζωγράφου. Στη Βιάννο λειτουργεί μουσείο αφιερωμένο στο συγγραφέα Ιωάννη Κονδυλάκη και στα Ανώγεια αξίζει κανείς να επισκεφτεί το σπίτι που έζησε ο σπουδαίος ερμηνευτής Νίκος Ξυλούρης.
Στις Αρχάνες συναντάμε το μοναδικό μουσείο - ιδιωτική συλλογή exlibris και χαρακτικών στην Ελλάδα. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται λιθογραφίες, βιβλιόσημα, ελεύθερα γραφικά, μικρογραφίες, κλπ.
Στο Μάραθος στεγάζεται από το 2009 η συλλογή έργων του γλύπτη Γιάννη Κλινάκη. Η ανθρώπινη φιγούρα είναι το βασικό θέμα της δουλειάς του σε μέταλλο, μάρμαρο και ξύλο. Παρουσιάζεται μια σειρά με Κρητικές ανθρωπόμορφες λύρες, αγωνιστές του ΄21 και της Εθνικής Αντίστασης.
Στην Τύλισο στεγάζεται η Δημοτική Πινακοθήκη Μαλεβιζίου αφιερωμένη στον Μπότη Θαλασσινό, σπουδαίο Κρητικό ζωγράφο που καταγόταν από την Τύλισο. Η πινακοθήκη από το 2017 φιλοξενεί περισσότερα από 200 έργα του Μπότη Θαλασσινού, ενώ κατά καιρούς φιλοξενεί κι έργα άλλων καλλιτεχνών.
