Βρύση στο Γεροπλάτανο Κισσού
Αυτό που χαρακτηρίζει το χωριό Κισσός στην επαρχία του Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου, όπως και όλα τα χωριά που βρίσκονται στη ρίζα του Όρους Κέντρος είναι οι πολλές πηγές νερού. Και πραγματικά μέσα στο χωριό αλλά και στην ευρύτερη περιφέρειά του υπάρχουν πολλά σημεία που πηγάζει νερό δίνοντας ζωή στην περιοχή. Στην κεντρική πλατεία του χωριού που σήμερα υποφέρει από την εγκατάλειψη και την αστυφιλία συναντάμε την όμορφη πλατεία του Γεροπλάτανου. Ο Γεροπλάτανος στην ουσία είναι δυο αιωνόβια πλατάνια το ένα κοντά στο άλλο που ειδικά το ένα είναι από τα μεγαλύτερα που υπάρχουν σε ολόκληρη την Κρήτη κι έχει πραγματικά επιβλητικό κορμό.
Τα πλατάνια σκεπάζουν ολόκληρη την πλατεία χαρίζοντας τη δροσιά τους στους θαμώνες του καφενείου της πλατείας. Η πλατεία του χωριού ουσιαστικά είναι ένα μεγάλο τσιμεντένιο μπαλκόνι που αποτελεί προεξοχή και συνέχεια του δρόμου. Αυτό το άχαρο τσιμεντένιο κατασκεύασμα από κάτω του κρύβει έναν πραγματικό θησαυρό. Πρόκειται για την κεντρική βρύση του χωριού που τρέχει πεντακάθαρο νερό όλο το χρόνο από τα δύο διαφορετικά στόμια που έχει. Η παλιά βρύση του χωριού που σήμερα την έχουνε αγκαλιάσει τα τσιμέντα απειλητικά είναι μια από τις πιο σημαντικές λαξευτές βρύσες σε ολόκληρη την Κρήτη. Η δημιουργία της μάλλον θα πρέπει να αναζητηθεί αρκετά πίσω και πιθανόν να είναι έργο της περιόδου της Τουρκοκρατίας.
Αυτό που την κάνει τόσο σημαντική και μοναδική είναι οι σκαλιστές παραστάσεις και τα σύμβολα που έχει τα οποία είναι χαρακτηριστικά δύο διαφορετικών θρησκειών, της Ορθοδοξίας αλλά και του Ισλάμ. Και αυτό είναι το πραγματικά πρωτότυπο, το ότι στο ίδιο έργο πάνω συναντάμε ένα ιδιότυπο γεφύρωμα δύο τόσο διαφορετικών κόσμων. Συγκεκριμένα την κρήνη στολίζουν δύο λυγερόκορμα ίσια και ψηλά κυπαρίσσια που είναι τα ιερά δέντρα των Μουσουλμάνων και συμβολίζουν τον παράδεισο όπου πάντα ρέει το κρύο νερό όπως ακριβώς και στην πηγή στον Κισσό. Μαζί με τα δύο κυπαρίσσια τη βρύση στολίζει η Άμπελος το ιερό κλήμα που συμβολίζει την εκκλησία του Χριστού αλλά και δύο δικέφαλοι αετοί που είναι το κυρίαρχο σύμβολο της Ορθοδοξίας και του κόσμου που άφησε πίσω του σαν κληρονομιά το Βυζάντιο που απλωνόταν σε δύση και ανατολή. Στην κάτω πλευρά επίσης συναντάμε δύο κεφαλές από δράκους, ένα από τα πλέον γνώριμα της ιδιότροπης τέχνης που άνθισε στην Κρήτη όπου ο τρομερός δράκος έγινε χριστιανικό σύμβολο και στόλιζε τα περισσότερα ξυλόγλυπτα τέμπλα της Κρήτης. Το γιατί ο καλλιτέχνης της βρύσης επέλεξε και κατάφερε (γιατί περί κατορθώματος πρόκειται) να βάλει δίπλα-δίπλα τα σύμβολα δύο τόσο διαφορετικών κόσμων είναι πραγματικά ανεξήγητο. Αυτή όμως είναι και η μοναδική μαγεία που έχει η βρύση του Κισσού.
Κείμενο – φωτογραφίες: Χριστόφορος Χειλαδάκης
