Το Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Μεγάλων Αποστάσεων Ε4 περιλαμβάνει ένα μεγάλο δίκτυο μονοπατιών με ιδιαίτερη πολιτιστική, φυσική και ιστορική αξία. Έχει σηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Περιπατητών και ενώνει την Κίσσαμο με τη Ζάκρο αφού διασχίσει όλους τους μεγάλους ορεινούς όγκους της Κρήτης (Λευκά Όρη, Κρυονερίτης, Βρύσινας, Κέντρος, Ψηλορείτης, Γιούχτας, Δίκτη, Θρυπτή) με μερικές διακλαδώσεις. Οι πεζοπόροι έχουν την ευκαιρία να εξερευνήσουν τη τεράστια ποικιλομορφία της Κρήτης. Εκτός από το Ε4 βέβαια, υπάρχουν πολλά ακόμη υπέροχα μονοπάτια που προσφέρουν μεγάλες συγκινήσεις.
Τα χρώματα του Ε4 είναι κίτρινο και μαύρο.
Μονοπάτι Ε4 Αρχάνες - Μυρτιά - Αγκάραθος 
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 καλύπτει μια μεγάλη απόσταση στην ενδοχώρα του Ηρακλείου, όπου συναντάμε κυρίως αμπελώνες και ελαιώνες. Η πεζοπορία είναι πολύ εύκολη και το μεγαλύτερο μέρος της θα μπορούσε να καλυφθεί με αυτοκίνητο ή ποδήλατο.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 είναι ένα από τα ευκολότερα που μπορείτε να βρείτε σε όλη την Κρήτη καθώς είναι εξ ολοκλήρου μέσα δρόμους. Καθώς είναι αρκετά μεγάλο σε μήκος, μπορείτε να το εξερευνήσετε με το αυτοκίνητο ή το ποδήλατό σας. Η διαδρομή διέρχεται μέσα από τους μεγάλους ελαιώνες της επαρχίας
Το τελευταίο τμήμα του μονοπατιού Ε4 στο νομό Ηρακλείου είναι το πανάρχαιο πέρασμα από την επαρχία Πεδιάδας στο Οροπέδιο Λασιθίου, το οποίο ήταν και η κύρια οδός. Το μονοπάτι χρησιμοποιήθηκε από τη Μινωική Εποχή μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, πριν από τη μαζική κατασκευή δρόμων στην Κρήτη. Η διαδρομή προσφέρει υπέροχη θέα και το ίδιο το πλακόστρωτο καλντερίμι αποτελεί αξιοθέατο.
Αυτό το μικρό τμήμα του μονοπατιού Ε4 προσφέρει μια πολύ ωραία και αρκετά εύκολη εμπειρία στην απόκοσμη κορυφή Καρφί όπου οι Μινωίτες εγκαταστάθηκαν γύρω στο 1200πΧ, μετά την ξαφνική καταστροφή των μεγάλων μινωικών κέντρων και του πολιτισμού τους. Η θέα από την κορυφή προς την κοιλάδα των Ποταμιών και την λίμνη του φράγματος Αποσελέμη είναι καταπληκτική.
Από τον Άγιο Γεώργιο, το μονοπάτι Ε4 διακλαδίζεται σε δύο μέρη για να ανέβει στο Οροπέδιο Καθαρό, είτε μέσα από το φαράγγι του Χαυγά είτε μέσω του μονοπατιού που ανηφορίζει από την εκκλησία της Αγίας Πελαγίας. Αυτό το άρθρο αναφέρεται στη δεύτερη διαδρομή που προσφέρει ωραία θέα προς το οροπέδιο του Λασιθίου.
Το Φαράγγι του Χαυγά είναι ένα όμορφο φαράγγι, το μοναδικό μεγάλο φαράγγι στο Οροπέδιο Λασιθίου (Μην το συγχέετε με το ομώνυμο φαράγγι κοντά στην Καλαμαύκα). Το πέρασμα όλου του μήκους του μέσα από την κοίτη είναι δύσκολο, καθώς σε ένα σημείο η πορεία διακόπτεται από μια μεγάλη κολύμπα με νερό (ωστόσο υπάρχει μονοπάτι από το πλάι, αρκετά πιο πριν από την λιμνούλα).
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 προσφέρει μια εξαιρετική ορειβατική εμπειρία με εκπληκτικές αλλαγές του τοπίου. Τα κυριότερα στοιχεία της διαδρομής είναι η θέα προς το Οροπέδιο Λασιθίου και τις πλαγιές του Σελάκανου. Η διαδρομή διαρκεί περίπου 6 ώρες, αλλά μπορείτε να τη σπάσετε στα δύο και να διανυκτερεύσετε στο καταφύγιο Στροβίλι.
Αυτό το μικρό μέρος της διαδρομής του Ε4 συνδέει το οροπέδιο του Καθαρού με το πανέμορφο δάσος στο Σελάκανο. Η διαδρομή είναι κυρίως μέσω χωματόδρομου και είναι ιδανική για ποδηλασία. Το τελευταίο τμήμα της διαδρομής, μετά την είσοδό στο καταπληκτικό πευκοδάσος του Σελάκανο είναι και το ωραιότερο χαρακτηριστικό της πορείας.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 προσφέρει ωραίες εικόνες από τα πευκοδάση του Σελάκανου και της Πρίνα. Διέρχεται κυρίως μέσω χωματόδρομων και αποτελεί ιδανική επιλογή για ποδηλασία.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 διασχίζει τις πευκόφυτες πλαγιές της Πρίνας και των Μεσελέρων. Είναι εξ ολοκλήρου μέσω χωματόδρομων και είναι μια ιδανική επιλογή για ποδηλασία στην Κρήτη. Η σήμανση του Ε4 (κίτρινα - μαύρα σημάδια) είναι επαρκής.
Αυτό το τμήμα του Ε4 μονοπατιού ανηφορίζει στο πευκόφυτο όρος της Θρυπτής και προσφέρει εκπληκτική θέα στον κόλπο του Μιραμπέλου. Το μονοπάτι είναι καλά σηματοδοτημένο με κιτρινόμαυρα σημάδια και πάσαλους.
Αυτό το τμήμα του Ε4 ξεκινά από το χωριό Θρυπτή και κατευθύνεται νοτιοανατολικά και μέσω χωματόδρομων τερματίζει στο χωριό Δάφνη. Η διαδρομή είναι πολύ εύκολη ώστε να είναι ιδανική ακόμη και για ποδηλασία. Το μονοπάτι διέρχεται μέσα από το καταπράσινο χωριό Ορεινό, το σημείο εκκίνησης του φαραγγιού του Ορεινού. Η διαδρομή συνεχίζει προς τα ανατολικά και διασχίζει το χωριό Χρυσοπηγή πριν καταλήξει στη Δάφνη.
Το φαράγγι των Πεύκων είναι ένα από τα ομορφότερα μικρά φαράγγια της Κρήτης, με καταπληκτικούς σχηματισμούς των πετρωμάτων του από την επίδραση των φυσικών δυνάμεων και έντονη βλάστηση. Το μήκος του είναι 4.5 km και η υψομετρική διαφορά εισόδου- εξόδου φτάνει τα 300m. Ξεκινάει νοτιότερα από το χωριό Πεύκοι και καταλήγει στον οικισμό Άσπρος ποταμός, 2km βόρια του Μακρύγιαλου.
Αυτό είναι ένα πολύ εύκολο τμήμα του μονοπατιού Ε4 της Κρήτης, που διέρχεται ως επί το πλείστον μέσα από χωματόδρομους και άσφαλτο. Από τη Δάφνη προχωράμε στα ανατολικά και μέσα από χωματόδρομους και μονοπάτια φτάνουμε στο απομονωμένο χωριό Βορί, όπου αξίζει να περιπλανηθούμε στα στενά του σοκάκια.
Από τη Ζήρο το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4 κατευθύνεται βορειοανατολικά και σύντομα εισέρχεται σε ένα δίκτυο χωματόδρομων που οδηγούν στον ερειπωμένο οικισμό Σκαλιά. Τα Σκάλια ήταν οχυρωμένα και οι κάτοικοί τους σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους.
Σε μικρή απόσταση από την Επάνω Ζάκρο, σχεδόν 100km νοτιοανατολικά του Αγίου Νικολάου ξεκινά το πανέμορφο φαράγγι της Κάτω Ζάκρου ή των Νεκρών, που τελειώνει στην Κάτω Ζάκρο. Η ομορφιά του τοπίου, η ιστορική του σπουδαιότητα αλλά και η προσβασιμότητα του, προσελκύουν μεγάλο αριθμό επισκεπτών κάθε χρόνο.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 προσφέρει τις όμορφες εικόνες των άγριων ανατολικών ακτών της Κρήτης και δεν είναι πάρα πολύ δύσκολο για να το εξερευνήσουμε. Αφού φτάσουμε και δούμε το σπήλαιο των Πελεκητών, περνάμε το αρχαίο λατομείο στα Πελεκητά και τερματίζουμε στην πανέμορφη παραλία Καρούμες.
Το φαράγγι των Χοχλακιών ή Καρουμών βρίσκεται σε μια από τις πιο απομονωμένες περιοχές του νησιού, κοντά στην Κάτω Ζάκρο. Η εύκολη πεζοπορία μέσα στο φιδίσιο φαράγγι με την αραιή βλάστηση και τους γυμνούς βράχους, καταλήγει στην πανέμορφη παραλία των Καρουμών.
