Παραλία Τρυπητή στα Αστερούσια
Η Τρυπητή βρίσκεται 73 χλμ νότια του Ηρακλείου και 12 χλμ ανατολικά του Λέντα, σε μια μικρή κοιλάδα που σχηματίζεται στην έξοδο του Στενού Φαραγγιού που διαρρέει ο Αγιοσαββίτης ποταμός, ο οποίος αποτελεί το φυσικό όριο των κοινοτήτων Μιαμού και Βασιλικής. Το όνομα Τρυπητή το παίρνει από την εκκλησία της Παναγίας της Πρωτοσεπτεμβριανής, η οποία είναι κτισμένη μέσα σε σπηλιά στην έξοδο του φαραγγιού και πολύ κοντά στη θάλασσα. Για να έρθετε ως εδώ υπάρχουν δύο εναλλακτικές διαδρομές, και οι δύο με μακρύ χωματόδρομο. Η πρώτη διαδρομή γίνεται μέσω χωματόδρομου μήκους 6 χλμ που ξεκινάει από το λιμάνι του Λέντα στη Λούτρα και κατευθύνεται ανατολικά, διασχίζει το ακρωτήριο του Τράφουλα και φτάνει στην Τρυπητή μετά από πολύ τράνταγμα και πολλές εικόνες αυθεντικού άγριου κρητικού τοπίου. Μπορείτε να ξεκινήσετε κι από το χωριό Κρότος και να συναντήσετε τον ίδιο χωματόδρομο στην πορεία.
Η δεύτερη εναλλακτική είναι να οδηγήσετε 9 χλμ από το χωριό Βασιλική της Μεσαράς, στην οποία πάτε μέσω του χωριού Άγιοι Δέκα. Ο χωματόδρομος διασχίζει τα άγρια Αστερούσια Όρη και περνάει αρχικά στο πλάι του απροσπέάστου φαραγγιού του Αγίου Σάββα ή Τρυπητής με τους επιβλητικούς σχηματισμούς και το ελαιοδάσος του Αγίου Σάββα. Κοντά στην παραλία, στην τοποθεσία Στενό Φαράγγι, το φαράγγι γίνεται τόσο στενό που χωράει μόνο ένα αυτοκίνητο. Αυτό το σημείο, με τα ψηλά τοιχώματα που κοντεύουν να «φιληθούν» πολλά μέτρα πάνω από τα κεφάλια σας, είναι πραγματικά εκπληκτικό και αξίζει να το επισκεφτείτε, ακόμη κι αν έρθετε από τον άλλο δρόμο.
Όταν φτάσετε στη θάλασσα, θα αντικρύσετε μια μεγάλη ήρεμη ακρογιαλιά, με πεντακάθαρο ψιλό χαλικάκι και σκούρα πράσινα νερά. Στη παραλία υπάρχουν μερικά αλμυρίκια, αρκετά μέτρα από την ακτογραμμή, στα οποία μπορείτε να βρείτε σκιά. Στα δυτικά βρίσκεται το μικρό ακρωτήριο Φύλακας, πάνω στο οποίο υπάρχουν οι δέστρες του αρχαίου λιμανιού και φυσικές σπηλιές. Η παραλία δεν είναι πολύ οργανωμένη, αλλά παρόλα αυτά εδώ υπάρχει μικρή ταβέρνα. Επίσης, ειδικά τον Αύγουστο μαζεύει αρκετούς ντόπιους που διαμένουν σε αυθαίρετες κατασκευές, ενώ πλέον τα μόνιμα τοποθετημένα τροχόσπιτα αλλοιώνουν το φυσικό τοπίο.
Στο λόφο Παπούρι Καλόκαμπου που βρίσκεται βορειοανατολικά της παραλίας έχουν βρεθεί ερείπια ενός πρωτομινωϊκού οικισμού, τον οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε. Αν βρεθείτε εκεί, παρατηρήστε τα μικροσκοπικά παράθυρα και τις πόρτες που θυμίζουν πόλη νάνων. Από εκεί, η θέα στο βαθυγάλανο Νότιο Κρητικό πέλαγος και στην όμορφη παραλία της Τρυπητής είναι πανοραμική. Λίγο παραπέρα υπάρχουν τα ίχνη θολωτού τάφου. Στη βάση του ακρωτηρίου Φύλακας μπορείτε να διακρίνετε επίσης ίχνη αρχαίων κτιρίων.
Φύλακας και Βυζαρόπλακα
Αν για κάποιον λόγο θεωρείτε ότι η παραλία της Τρυπητής δεν είναι αυτό που ψάχνετε, κυρίως λόγω του πρόχειρου καταυλισμού με τα τροχόσπιτα, δεν πρέπει να χάσετε τη διάθεση σας. Αντιθέτως, μπορείτε να ανακαλύψετε μικρές παραλίες της περιοχής, με χοντρή άμμο και πεντακάθαρα νερά, είτε προς τα ανατολικά είτε προς τα δυτικά.
Για να εντοπίσετε τις παραλίες στα δυτικά, αρκεί απλώς να οδηγήσετε στον παραλιακό χωματόδρομο που οδηγεί προς το Λέντα. Η πρώτη παραλία βρίσκεται αμέσως μετά, στη δυτική βάση του ακρωτηρίου Φύλακας. Οι βράχοι προσφέρουν σκιά και προστασία από τα βλέμματα των περαστικών. Ωστόσο η πρόσβαση στο Φύλακα γίνεται μόνο από τη θάλασσα με κολύμπι από τις διπλανές αλυκές, όπου μπορείτε να αφήσετε να πράγματά σας.
Άλλη μια όμορφη παραλία δυτικά της Τρυπητής βρίσκεται περίπου 1 χλμ μετά και θα την καταλάβετε από τη χαρακτηριστική πλακούρα μέσα στο νερό. Η παραλία της Βυζαρόπλακας, όπως λέγεται, σχηματίζεται στον μυχό ενός κόλπου στο πλάι της μεγάλης κι εντυπωσιακής χερσονήσου του Τράφουλα. Τα χρώματα της θάλασσας εδώ είναι φανταστικά και είναι ιδανική για μάσκα, ενώ χαρακτηριστικά είναι τα πετρώματα με τις λεπίδες τους. Η παραλία γενικά προστατεύεται από τους αέρηδες λόγω της χερσονήσου και έτσι δεν έχει κύμα, παρά ελάχιστες φορές που φυσάει νοτιάς. Στην παραλία φτάνει χωματόδρομος που τερματίζει σε ένα μεγάλο άνετο πλάτωμα.
