Ναός Αγίου Ιωάννη Ερημίτη στα Φαλάσαρνα
Ο σπηλαιώδης δίκλιτος ναός του Οσίου Ιωάννη του Ξένου και του Αγίου Ευσταθίου βρίσκεται στην τοποθεσία Καβούσι, στην περιφέρεια του χωριού Πλάτανος Κισάμου και έχει μοναδική θέα στην εύφορη κοιλάδα της Φαλάσαρνας. Στο χώρο υπάρχουν 4 τάφοι σε μορφή αρκοσολίου, σε έναν από τους οποίους σύμφωνα με την παράδοση ενταφιάστηκε ο Άγιος Ιωάννης ο Ξένος ή Ερημίτης, του οποίου τα λείψανα έχουν πλέον μεταφερθεί στην Κέρκυρα και στον Άγιο Κυρ Γιάννη στα Τσουρουνιανά. Λέγεται ότι ο Άγιος Ιωάννης, μετά από την πολύχρονη περιπλάνησή του σε διάφορες περιοχές της Κρήτης, όπου ίδρυσε πολλά ερημητήρια, κατέληξε εδώ όπου και πέθανε το 1031 μΧ.
Το ανατολικό τμήμα του αποτελείται από το αρχικό σπηλαιώδες ερημητήριο, το οποίο κατά τον 13ο αιώνα επεκτάθηκε ως μονόχωρος και τοιχογραφήθηκε. Ο ναός και ο χώρος έξω από αυτόν ανακαινίστηκε το 2013. Κατά την εορτή του Αγίου στις 20 Σεπτεμβρίου γίνεται μεγάλο πανηγύρι στην περιοχή. Άλλος ένας ναός στην περιοχή θεωρείται ότι κτίστηκε από τον Άγιο ιωάννη τον Ερημίτη και είναι αφιερωμένος στον Άγιο Φώτιο.
Ο ναός στο εσωτερικό του διασώζει τοιχογραφίες από το βίο του Οσίου Ιωάννη, οι οποίες χρονολογούνται από τον 11ο ώς και τον 14ο αιώνα. Από το πρώτο στρώμα διασώζονται απεικονίσεις με το βίο του οσίου Ιωάννη του Ξένου και απόστολοι από τη Δευτέρα Παρουσία. Από το στρώμα του τέλους του 13ου αιώνα, έχουν διατηρηθεί ολόσωμες παραστάσεις των αγίων Ιωάννη Ξένου, Νικολάου και Ιωάννη Προδρόμου, ενώ στον 14ο αιώνα χρονολογούνται σκηνές του οσίου που διδάσκει και θεραπεύει ένα δαιμονισμένο.
Φωτογραφίες: Ιάκωβος Δασκαλάκης
