Ο Πύργος του Ξωπατέρα στη Μονή Οδηγήτριας
Ο Ξωπατέρας ή Ξώπαπας (βαπτισμένος ως Ιωάννης Μαρκάκης από τα Μανουσιανά) υπήρξε μια από τις μεγαλύτερες επαναστατικές φυσιογνωμίες της Κρήτης. Η ύπαρξη του συνδέθηκε στενά με τη Μονή Παναγίας Οδηγήτριας, κοντά στο χωριό Σίβας της επαρχίας Πυργιωτίσσης.
Όταν ήταν μικρός ο Ιωάννης Μαρκάκης έγινε μοναχός και ονομάστηκε Ιωάσαφ. Ήταν όμως ανήσυχη και δραστήρια φύση και δεν τον κάλυπτε η αφιέρωση στο Θεό. Δεν το άφηναν ανεπηρέαστο τα μεγάλα προβλήματα της εποχής. Η δουλεία, η καταπίεση των ομοεθνών του και τα ανθρώπινα πάθη χάραξαν την ζωή του.
Ήρθε σε αντίθεση με τους Τούρκους, γιατί σκότωσε ένα Μουσουλμάνο που τόλμησε να προσβάλει την τιμή και της αξιοπρέπεια της οικογένειας του. Αυτό ήταν αιτία να τεθεί σε αργία από το μητροπολίτη του. Σε αυτό βέβαια συνετέλεσε και η ανάμειξη του με τα εγκόσμια και ο γάμος του με μια όμορφη συγχωριανή του, με την οποία απέκτησε και παιδί. Επίσης έγινε χαΐνης (αντάρτης) και μαζί με άλλους χαΐνηδες, σκορπούσαν τον θάνατο στους Τούρκους.
Μετά την καθαίρεση του, αν και δεν είχε δικαιώματα στη μονή, έκτισε έναν πύργο στη βορειοδυτική της γωνία, τον οποίο κατέστησε ορμητήριο κατά των Τούρκων. Στον πύργο αυτόν εγκλωβίστηκε θεληματικά τον Φεβρουάριο του 1828 ή 1829, όταν πολιορκήθηκε από πολυάριθμο τούρκικο στρατό.
Έδιωξε τότε όλους τους επαναστάτες που τον συνόδευαν (Κόρακας, Κορνάρος, Σκουντής, παπά Μιχάλης από τον Σίβα) κι έμεινε με τον ανηψιό του Τρουλλινό και τον Βλατάκη από τις Μέλαμπες, καθώς και δύο γυναίκες, την αδελφή του και τη γυναίκα του με το παιδί τους. Εκτός από αυτού τους πέντε, έμειναν στην μονή και πολέμησαν από τα κελιά τους οι πέντε μοναχοί της μονής, μέχρι που σκοτώθηκαν.
Κατά τον Κριτοβουλίδη 800 Τούρκοι, (3000 κατ’ άλλους) κύκλωσαν τη μονή και την πολιόρκησαν στενά. Τρία μερόνυχτα κράτησε η μάχη. Οι Τούρκοι έκαναν απανωτές επιθέσεις κατά του πύργου, αλλά ο Ξωπατέρας σκορπούσε σε αυτούς το θάνατο χωρίς έλεος. Τη δεύτερη μέρα οι Τούρκοι προσπάθησαν να κάψουν τον πύργο, αλλά ο Ξωπατέρας εκσφενδόνισε 10 κυψέλες με μέλισσες, οι οποίες τους κράτησαν μακριά για μια ολόκληρη μέρα. Ύστερα σκοτώθηκαν όλοι, εκτός από τον ίδιο και την αδερφή του, που του γέμιζε το όπλο. Τελικά οι εχθροί έβαλαν φωτιά την τρίτη μέρα.
Η αδερφή του πέθανε από ασφυξία, ενώ ο ίδιος κατέβηκε στην πόρτα με την πιστόλα στο χέρι και πυροβολούσε συνεχώς. Όταν τα πολεμοφόδια του εξαντλήθηκαν, πέταξε το πιστόλι και το χαϊμαλί του στη φωτιά. Πήρε το μαχαίρι του, άνοιξε την πόρτα και σαν σίφουνας όρμησε με σπασμένο πόδι κατά των Τούρκων. Οι τρεις πρώτοι που προσπάθησαν να τον συλλάβουν, έπεσαν νεκροί, ενώ οι επόμενοι κατάφεραν να του πάρουν το κεφάλι. Σύμφωνα με τις αναφορές, ο Ξωπατέρας σκότωσε 30 Τούρκους και τραυμάτισε 15.
Σήμερα ο Πύργος στέκεται αγέρωχος μέσα στον περίβολο και κοντά στην είσοδο της Μονής Οδηγήτριας και ο επισκέπτης μπορεί να τον θαυμάσει από κοντά κι από μέσα.
What is near me?
