Δαμόθι

Το Δαμόθι βρίσκεται στο Ζωνιανό Αόρι στη βόρεια πλευρά του Ψηλορείτη και είναι ένα από τα πιο ψηλά οροπέδια της Κρήτης. Βρίσκεται σε υψόμετρο 1680 μέτρων ανάμεσα στις δύο κορφές της Κουρούνας (1850 μέτρα) και στον κύριο κορμό των κορφών του Ψηλορείτη Αγκαθιάς (2424μ) και Τίμιος Σταυρός (2456 μέτρα). Η ονομασία «Δαμόθι» έχει όπως και σχεδόν όλα τα τοπωνύμια του Ψηλορείτη μινωική προέλευση και έχει παραμείνει αναλλοίωτη στο πέρασμα των αιώνων.

Ακριβώς κάτω από τη στέγη της Κρήτης και σε σκιερό σημείο το οροπέδιο Δαμόθι είναι σκεπασμένο τους περισσότερους μήνες του χρόνου με χιόνι το οποίο κρατά μέχρι το Μάιο. Σαν τυπική καρστική δολίνη που είναι έχει σε δυο-τρία διαφορετικά σημεία στο έδαφος φυσικά σιφόνια (χώνοι στο τοπικό γλωσσικό ιδίωμα) τα οποία οδηγούν τα νερά από τα χιόνια που λιώνουν σε υπόγεια ποτάμια και από εκεί στις πηγές σε χαμηλότερα υψόμετρα.

Όταν τα χιόνια λιώσουν ανάμεσα στους τυπικούς αγκαθωτούς θάμνους που είναι οι μόνοι που φυτρώνουν σε τόσο μεγάλο υψόμετρο δηλαδή στις Αλουτσές και στις Κεντούκλες προβάλλουν οι πανέμορφοι κρόκοι της άνοιξης, αλλά και το λουλούδι χιονοδόξα που βγαίνει πάντα αμέσως μόλις λιώσει το χιόνι. Στο οροπέδιο υπάρχει ακόμα και σήμερα ένα πέτρινο μιτάτο, μπορεί περπατώντας να πάει κάποιος από το δρόμο που βγαίνει από τα Ζωνιανά στο Ζωνιανό Αόρι, ενώ εναλλακτικά μπορεί να βγει κι από το οροπέδιο της Νίδας ακολουθώντας τη διαδρομή που οδηγεί στην τοποθεσία με τα πανέμορφα μιτάτα στο Βαθύ Λακκί και από εκεί στο παλιό χιονοδρομικό κέντρο, όπου πρέπει να ξεκινήσει το περπάτημα.

Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης