Ναός Μαύρης Παναγίας στο Βάμο
Λίγο έξω από το πανέμορφο χωριό Βάμος Αποκορώνου βρίσκεται ο σχετικά καινούριος ναός της Αγίας Παρασκευής μέσα στα πλατάνια. Στην αυλή του έχει ένα χαρακτηριστικό ψηφιδωτό. Ακριβώς πίσω από το ναό είναι η αρχή ενός από τα πιο όμορφα δασικά μονοπάτια των Χανίων. Από εκεί ανηφορίζει κάτω από τη σκιά των αιωνόβιων πρίνων το παλιό μονοπάτι που από την Αγία Παρασκευή οδηγούσε στην κορφή του λόφου Κουλές όπου ακόμα και σήμερα μπορεί κάποιος να δει ότι απόμεινε από τον τούρκικο Κούλε του Βάμου που υπήρχε για να επιβλέπει την περιοχή.
Στη μέση περίπου της διαδρομής το μονοπάτι συναντά το μικρό και γραφικό εκκλησάκι της Παναγίας που είναι χτισμένο στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα. Τα πελώρια δέντρα που το περιτριγυρίζουν το κάνουν να φαίνεται ασήμαντο μπροστά στο μεγαλείο της φύσης. Πίσω από τον ανατολικό τοίχο της Παναγίας υπάρχει ένα μικρό και σκοτεινό σπήλαιο που δεν έχει μεγάλο βάθος. Σήμερα μέσα στο σπήλαιο που είναι μαύρο από την καπνιά υπάρχουν εικονίσματα και καντήλι.
Σύμφωνα με την παράδοση το εκκλησάκι το έκτισε ένας χωρικός από το Βάμο έπειτα από την επίσκεψη της Παναγίας στο όνειρό του, που του υπέδειξε το μέρος που είναι το σπήλαιο και του είπε να πάει νασκάψει εκεί. Ο χωρικός που ήταν πιστός πήγε και έσκαψε μέσα στο σπήλαιο και βρήκε την εικόνα της Παναγίας. Λόγω του μαύρου από την αιθάλη που κυριαρχεί στο σπήλαιο ονομάστηκε Μαύρη Παναγία. Το ότι παραμένει παντελώς άγνωστη ακόμα και σήμερα στον κόσμο οφείλεται στο ότι είναι καλά κρυμμένη στο δάσος και δεν υπάρχει δρόμος που να οδηγεί σε αυτή. Εορτάζει στις 24 Σεπτεμβρίου.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης
