Ναός Αγίου Γεωργίου στο Χαμαλεύρι
Το Χαμαλεύρι είναι ένας από τους 18 οικισμούς που αποτελούν τα Παλαιά Ρούματα Χανίων. Πολύ μικρός και γραφικός στους πρόποδες του όρους Αποπηγάδι Χανίων με 3-4 μονάχα σπίτια δεν πρέπει να τον μπερδεύουμε με το μεγάλο και γεμάτο ζωή χωριό Χαμαλεύρι Ρεθύμνου. Βρίσκεται κρυμμένος μέσα σε ένα από τα πιο όμορφα καστανοδάση της Κρήτης σε μια πλαγιά με θέα το Αποπηγάδι.
Κάτω από το χωριό και δίπλα στο πολύ όμορφο ποτάμι που τρέχει νερό όλο το χρόνο ανάμεσα στις πελώριες καστανιές και τα σκιερά πλατάνια κρύβεται πολύ καλά ένας από τους άγνωστους θησαυρούς της Κρήτης. Είναι το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου στο Χαμαλεύρι όπου σύμφωνα με την παράδοση λειτουργούσε στα σκοτεινά χρόνια της Τουρκοκρατίας κρυφό σχολειό. Ο Άγιος Γεώργιος είναι ένας πολύ μικρός ναός, μονόχωρος, ακουμπισμένος σε μία πλευρά ενός βράχου και σχεδόν ημιυπόγειος σε σημείο πραγματικά δύσκολο να εντοπιστεί από μακριά. Σήμερα έξω από το ναό υπάρχει μικρός χώρος αναψυχής για τους επισκέπτες δίπλα σε αιωνόβιες ελιές και καστανιές.
Η παράδοση λέει ότι το κρυφό σχολειό που λειτουργούσε κατά την Τουρκοκρατία στον Άγιο Γεώργιο ήταν τόσο ξακουστό που οι μαθητές του έρχονταν από τον Πλατανιά στη βόρεια ακτή των Χανίων μέχρι και τα χωριά της Σκλαβοπούλας στο Ελαφονήσι Σελίνου. Δηλαδή σχεδόν από όλα τα κεντροδυτικά Χανιά και υπήρξε για χρόνια ένας φάρος φωτεινός σε μια σκοτεινή για τα γράμματα περίοδο του Ελληνισμού. Σύμφωνα με την παράδοση η ύπαρξή του έγινε γνωστή στους Τούρκους με προδοσία, οι οποίοι περικύκλωσαν το ναό πιάνοντας και στη συνέχεια σφάζοντας 70 παιδιά-μαθητές μαζί με τον καλόγερο που τους έκανε μάθημα.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης
