Κάτασπρα σπίτια και όμορφα κτίρια ξεπροβάλουν παντού με φόντο τη θάλασσα.
Ο Άγιος Νικόλαος είναι η κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα της περιφερειακής ενότητας του Λασιθίου με πληθυσμό 20,000 κατοίκων. Είναι μια πανέμορφη ήρεμη μικρή πόλη, την οποία οι Κρητικοί αναφέρουν απλώς ως "ο Άγιος". Η πόλη είναι κτισμένη στην τοποθεσία Μαντράκι, στην δυτική πλευρά του μεγάλου Κόλπου του Μιραμπέλου, αλλά η σημερινή ονομασία της προέρχεται από το Βυζαντινό ναό του Αγίου Νικολάου στον Όρμο δυτικά της πόλης.
Εδώ ήταν κτισμένη η μινωική πόλη Λατώ προς Καμάρα, επίνειο της Λατούς. Αργότερα, τη Βυζαντινή εποχή ήταν γνωστή ως Επισκοπή Καμάρας, αλλά ποτέ δεν ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Λόγω του ότι οι Ενετοί ποτέ δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην περιοχή, ο Άγιος Νικόλαος δεν οχυρώθηκε με τείχος και παρέμεινε ένα μικρό ψαροχώρι ως τη στιγμή που μεταφέρθηκε εδώ η πρωτεύουσα του νομού στις αρχές του 20ου αιώνα. Έκτοτε, η πόλη έχει μεταμορφωθεί σε ένα γραφικό τουριστικό θέρετρο με κύριους πυλώνες ανάπτυξης τις όμορφες παραλίες, τη ηρεμία και την γραφικότητα της.
Σήμα κατατεθέν του Αγίου Νικολάου είναι η γραφική Λίμνη Βουλισμένη, μια μικρή λιμνοθάλασσα στο κέντρο της πόλης, που χρησιμοποιείται για να δένουν οι βάρκες. Δεκάδες θρύλοι συνδέονται με αυτήν λόγω των πολύ βαθιών νερών της, όπως το ότι δεν έχει βάθος. Στο πυθμένα της λίμνης είχαν πετάξει οι Γερμανοί πολεμικό υλικό πριν εγκαταλείψουν την Κρήτη το 1944. Μια βόλτα γύρω από τη λίμνη είναι μια πολύ ωραία εμπειρία. Άλλα αξιοθέατα του Αγίου Νικολάου είναι η τα νεοκλασικά κτίρια, η μαρίνα (η πρώτη μαρίνα στην Κρήτη), το νησάκι των Αγίων Πάντων με τους προστατευόμενους Κρητικούς αιγάγρους, η Κιτροπλατεία με τις ταβερνούλες της, ο πεζόδρομος με τις καφετέριες. Επίσης εντύπωση προκαλούν οι σκάλες που βρίσκονται σχεδόν παντού, αφού η πόλη είναι κτισμένη σε περιοχή με πολύ έντονες κλίσεις.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο του Αγίου Νικολάου ιδρύθηκε το 1970 και φιλοξενεί ευρήματα από την νεολιθική εποχή, την Μινωική εποχή και μέχρι τους ελληνορωμαϊκούς χρόνους που προέρχονται από το νομό Λασιθίου.
Ένα από τα πιο διάσημα Bυζαντινά μνημεία της Kρήτης (13ος - 14ος αι.) βρίσκεται στο "Λογάρι", 1 χλμ ανατολικά της Kριτσάς. Είναι τρίκλιτος ναός, με τρούλο στο κεντρικό κλίτος της Παναγίας. Το βόρειο κλίτος είναι του Αγίου Αντωνίου και το νότιο της Αγίας Άννας. Τα κλίτη ιδρύθηκαν σε διαφορετικές περιόδους.
Το Πρωτοβυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου, του προστάτη των Ναυτικών, έχει δώσει το όνομα του σε ολόκληρη την πόλη. Το εκκλησάκι κτίστηκε στην άκρη του ακρωτηρίου Νησί μετά τον 7ο αιώνα και είναι ένα από τα παλαιότερα στην Κρήτη.
Η Παναγία Bρεφοτρόφος βρίσκεται μέσα στο κέντρο της πόλης του Αγίου Νικολάου, κοντά στη θάλασσα και η κατασκευή του ανάγεται στον 12ο αιώνα. Φέρει τοιχογραφίες του 14ου αιώνα.
Στο χωριό Έξω Λακώνια από το 2005 λειτουργεί μια εξαιρετική έκθεση κλασικών οχημάτων με πάνω από 110 ιστορικά οχήματα ιδιαίτερου συλλεκτικού ενδιαφέροντος από όλη την Κρήτη. Στο χώρο του Παγκρήτιου Συλλόγου Οχημάτων Εποχής λειτουργεί και μόνιμη έκθεση παλιάς φωτογραφίας αυτοκινήτων και μοτοσικλετών.
Η τελευταία παραλία από Άγιο Νικόλαο για Ελούντα, είναι η οργανωμένη παραλία στα Κατσίκια. Η περιοχή ονομάζεται έτσι από τις πολλές μάντρες που υπήρχαν παλιά.Και ο ίδιος ο Άγιος Νικόλαος λεγόταν Μαντράκι. Στα Κατσίκια υπάρχει μια αμμουδερή παραλία με πέτρες κατά τόπους που βρίσκεται κρυμμένη από το ξενοδοχείο Candia Park. Για να έρθετε μπορείτε να περπατήσετε μέσα στο ξενοδοχείο ή περιμετρικά αυτού.
Βορειότερα από το ιστορικό ξενοδοχείο Μιραμπέλο,στα 500μ. θα συναντήσετε την ήρεμη παραλία Χαβάνια, στην οποία λειτουργεί πλήρως οργανωμένη δημοτική πλαζ. Στα Χαβάνια υπάρχουν επιλογές για διαμονή και φαγητό, ενώ στην παραλία θα βρείτε ναυαγοσώστη και θαλάσσια σπορ.
Στο Καθολικό συνήθως δεν κάνει κανείς μπάνιο, επειδή χρησιμοποιείται για λιμάνι, αλλά δεν απαγορεύεται κιόλας. Δίπλα στην παραλία υπάρχει μια παιδική χαρά, ενώ από εδώ ξεκινάει ένας παραθαλάσσιος δρόμος που καταλήγει στις απότομες ακτές ανατολικά του ξενοδοχείου. Από εκεί η θέα προς το απέναντι νησάκι των Αγίων Πάντων, όπου έχει μεταφερθεί μια μικρή αποικία κρι κρι, είναι εκπληκτική.