Πόλεις

Ο οικισμός έχει μεγάλη ιστορία και αρκεί μια βόλτα μέσα στα άναρχα στενά του για να το αντιληφθεί κανείς. Το όνομα του το χωριό το παίρνει από τους 3 βυζαντινούς ναούς που υπήρχαν εδώ και χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα, τότε που τα απομονωμένα Αστερούσια όρη αποτέλεσαν ένα από τα σημαντικότερα ερημητήρια της Κρήτης.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου είναι τρίκλιτη βασιλική με υπερυψωμένο το μεσαίο κλίτος. Η ίδρυσή του χρονολογείται κατά το 13ο-14ο αιώνα και είναι ο μεγαλύτερος σε μέγεθος τοιχογραφημένος ναός των Αρχανών. Κατά την τελευταία ανακαίνιση (18ος-19ος αιώνας) η στέγη μπαζώθηκε με αποτέλεσμα να μειωθούν οι κλίσεις και να αλλοιωθεί η μορφή της.

Στο μουσείο εκτίθενται πολλά αντικείμενα και εργαλεία που χρησιμοποιούσαν οι παλαιότερες γενιές επί τουρκοκρατίας μέχρι το 1960. Ορισμένα από αυτά είναι σπάνια είδη λαϊκής τέχνης. 

Η παλαιοχριστιανική Βασιλική βρίσκεται στο λόφο Καστρί, πάνω από το λιμάνι της Χερσονήσου, και είναι μια από τις μεγαλύτερες στην Κρήτη (5ος αιώνας). Ήταν τρίκλιτη με εγγεγραμμένη αψίδα κατά τα Συριακά πρότυπα. Ακόμη και σήμερα βλέπουμε τμήματα των υπέροχων ψηφιδωτών δαπέδων.

Το τμήμα του μονοπατιού Ε4 που ξεκινά από τις Μαργαρίτες και τελειώνει στο Χουμέρι διέρχεται κυρίως κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που συνδέει τα χωριά της περιοχής (Πηγουνιανά, Ορθές, Καλανδαρέ, Καλαμάς, Πασαλίτες). Τα κυριότερα σημεία της διαδρομής περιλαμβάνουν το κεραμικό κέντρο του χωριού Μαργαρίτες, τα καλοδιατηρημένα δείγματα της Κρητικής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και ορισμένες σημαντικές Βυζαντινές εκκλησίες.

Αυτό το τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 είναι αρκετά εύκολο και προσφέρει μερικές ωραίες εικόνες από τις εύφορες κοιλάδες και τους αμπελώνες του νομού Ηρακλείου. Η διαδρομή ξεκινάει από τους Άνω Ασίτες και περνάει αρχικά από το σπηλαιώδη ναό του Αγίου Αντωνίου και καταλήγει στον Προφήτη Ηλία..

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου στον Κουρνά αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα σωζόμενα Βυζαντινά Μνημεία της Κρήτης. Είναι κτισμένος σε περίοπτη θέση με πανοραμική θέα ως τη θάλασσα και πιθανώς λειτούργησε ως μονή, καθώς υπάρχουν ίχνη κελιών.

Είναι κτισμένο από πέτρα, ξύλο και ξύλινη κεραμοσκεπή στέγη. Η πρόσοψή του παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και στον όροφο διαμορφώνεται το σαχνισί με τοξοειδές κεντρικό άνοιγμα εκατέρωθεν του οποίου σχηματίζονται δύο αβαθείς κόγχες. Εσωτερικά δημιουργείται αίθριο με περίτεχνο ξύλινο κιγκλίδωμα.