Εκτός από τους Κουλέδες του Ασκύφου, αρκετοί άλλοι Κουλέδες είχαν κατασκευαστεί στη σημερινή επαρχία Σφακίων με στόχο την κατάπνιξη της Επανάστασης και την ακινητοποίηση των Σφακιανών.
Κοντά στην Εκκλησία της Αγίας Αικατερίνης πάνω από το Λουτρό Σφακίων, έχουν εντοπιστεί ελάχιστα ίχνη από τα τείχη και μερικά κτίρια της Αρχαίας Ανώπολης. Η Ανώπολη ήταν ανεξάρτητη πόλη και είχε δικό της νόμισμα.
Το 1868 κτίστηκε ο μικρός Τούρκικος Κούλες στο Λουτρό, που βρίσκεται σήμερα ο Ναός της Αγίας Αικατερίνης, στα υψώματα προς τη μεριά της Ανώπολης. Αυτός χρησιμοποιήθηκε κι ως σχολείο.
Στο μέσο του οικισμού του Λουτρού είναι κτισμένος ο όμορφος και ευρύχωρος ναός της Παναγίας του Λουτρού αφιερωμένος στην Ζωοδόχο Πηγή που έχει σπουδαία ιστορική σημασία. Το προαύλιο έχει ένα μεγάλο φοινικόδεντρο του Θεόφραστου (της Κρητικής ποικιλίας δηλαδή) και ένα πηγάδι με νερό.
Ένα αρκετά απαιτητικό μονοπάτι λόγω πολύ μεγάλης κλίσης είναι ο παλιός μουλαρόδρομος που ένωνε το γραφικό λιμάνι του Λουτρού με την πόλη της Ανώπολης. Μπορεί να γίνει ωστόσο πολύ πιο εύκολο αν ξεκινήσετε από την Ανώπολη και κατηφορίσετε ως το Λουτρό. Σε κάθε περίπτωση η πανοραμική θέα προς τη θάλασσα και στο Λουτρό είναι μαγευτική.
Οι περισσότεροι επισκέπτες του Λουτρού Σφακίων γνωρίζουν για το φρούριο κούλες που ακόμη και σήμερα δεσπόζει μισοερειπωμένος πάνω από το χωριό, αλλά αγνοούν την ύπαρξη ενός δεύτερου φρουρίου το οποίο είναι πολύ εύκολα προσβάσιμο. Το φρούριο της Καστέλλας βρίσκεται νότια του χωριού και δίπλα στο λιμάνι όπου δένουν τα μεγάλα πλοία από τη Χώρα Σφακίων.
Ανάμεσα στο Λουτρό Σφακίων και τη διάσημη παραλία Γλυκά Νερά συναντάμε το ασβεστοβαμμένο ξωκλήσι του Τιμίου Σταυρού, με μεγάλα τραπέζια που μαρτρούν ότι εδώ γίνεται μεγάλο πανηγύρι στις 14 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο. Στο σημείο του ναού υπήρξε μικρό φρούριο.
Στη θέση που είναι κτισμένο το σημερινό Λουτρό Σφακίων υπήρχε το επίνειο (λιμάνι) της αρχαίας Ανώπολης και της Αράδενας. Το λιμάνι αυτό αναφέρεται στα αρχαία κείμενα ως Φοίνιξ ή Κατώπολη. Στο Φοίνικα λατρεύονταν οι θεοί Δίας και Απόλλωνας.
- 1
- 2