Αγ. Βασίλειος

H Μονή Αγίων Νεοφανών Μαρτύρων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης λειτουργεί στην έδρα της Μητρόπολης Λάμπης, Συβρίτου και Σφακίων, στο Σπήλι Αγίου Βασιλείου, όπου φυλάσσεται και η σιαγόνα του Αγίου Ραφαήλ. Εκτός από τον κεντρικό ναό, στο χώρο υπάρχουν ναΐσκοι αφιερωμένοι στον Άγιο Ειρηναίο, στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, στον Άγιο Ιωάννη τον Ερημίτη και στον Αρχάγγελο Μιχαήλ.

Η Μονή Αγίου Πνεύματος πιθανόν ιδρύθηκε κατά τον 12ο αιώνα και σίγουρα στο τέλος της Ενετοκρατίας ήταν αυτόνομο και σε άνθιση. Στις 15 Ιουνίου 1821 οι Αμπαδιώτες Τούρκοι έσφαξαν τους μοναχούς και πυρπόλησαν το μοναστήρι.

Η Ιερά Μονή Αγίου Αντωνίου βρίσκεται στην τοποθεσία Κατεβατή, 6 χλμ. από το χωριό Ακούμια (ή Κούμια) στα νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου, σε υψόμετρο 525μ. Για να φτάσει κανείς στο μοναστήρι πρέπει να διανύσει απόσταση 15 λεπτών με το αυτοκίνητο σε χωματόδρομο από την περιοχή Ακούμια.

Η έρημη πλέον μονή του Αγίου Ονουφρίου (Άι Νούφρης) είναι κτισμένη σε απόκρημνη χαράδρα του όρους Ασιδέρωτας με κάθετα βράχια, δίπλα σε πηγή με δροσερό νερό. Γύρω από το σπηλαιώδη ναό υπάρχουν τα ερειπωμένα κελιά των μοναχών. Ο ναός εορτάζει στις 12 Ιουνίου.

Ο ναός της Παναγίας στη Λαμπινή είναι τετράστυλος σταυροειδής ναός (11ος-12ος αιώνας) με τρούλο και με πολύ εντυπωσιακό καμπαναριό. Ο εντυπωσιακός ναός λειτούργησε ως Επισκοπή Λάμπης, ενώ το 1950 βρέθηκε στη κόγχη τοιχογραφία της Παναγίας με την ονομασία ΛΑΜΠΗΝΗ.

Στην πλαγιά του βουνού πάνω από το χωριό Μαριού στο νότιο Ρέθυμνο συναντάμε το σπηλαιώδες εκκλησάκι του Άγιου Ονούφριου. Το εκκλησάκι γιορτάζει στις 12 Ιουνίου κάθε χρόνο ημέρα που η εκκλησία μας τιμά τη μνήμη αυτού του τόσο ιδιαίτερου ασκητή της ερήμου. Ένας σχετικά καλός χωματόδρομος που ξεκινά στην είσοδο του χωριού μας οδηγεί στο σημείο που βρίσκεται ο ναός πάνω στο δρόμο. Η θέση του μικρού σπηλαίου που φιλοξενεί το ναό είναι στην ρίζα ενός κοφτού και απότομου κατακόρυφου ασβεστολιθικού βράχου που είναι γεμάτος με ενδημικά χασμόφυτα. Από το σημείο αυτό η θέα στα χωριά της περιοχής και στον κόλπο του Πλακιά είναι μοναδική.

Στο ανατολικό άκρο του χωριού Μέλαμπες συναντάμε το Βυναντινό ναό της Αγίας Παρασκευής με τοιχογραφίες του 14ου αιώνα σε δύο φάσεις. Ο ναός είναι κτισμένος δίπλα σε πηγή με δροσερό νερό και σκεπάζεται από έναν μεγάλο πλάτανο. Έτσι ακόμη κι εδώ ισχύει η συνήθεια που θέλει τους ναούς δίπλα σε πηγές να είναι αφιερωμένοι στην Αγία Παρασκευή, την προστάτιδα των ματιών.