Η απομακρυσμένη επαρχία Σητείας φιλοξένησε αρκετές μονές, ξωμονάστηρα και μονύδρια, τα περισσότερα από τα οποία ακολούθησαν την παρακμή των οικισμών και σήμερα είναι εγκαταλελειμμένα και διατηρούν μόνο τους ναούς τους.
Σε μια περιοχή κυριολεκτικά κρυμμένη μέσα σε αιωνόβιες ελιές και άλλα δέντρα κάτω από το χωριό Σελλιά Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνου βρίσκεται ο ναός των Αγίων Φώτιου και Ανίκητου. Ως εκεί φτάνει χωματόδρομος από τα Σελλιά. Ο ναός είναι μικρός, στενόμακρος και μονόχωρος και πραγματικά λιτός εξωτερικά. Η κατασκευή του τοποθετείται στα χρόνια της Ενετοκρατίας (14ος αιώνας) και αυτό φαίνεται ξεκάθαρα από τις λίγες αγιογραφίες που κοσμούν το βόρειο τοίχο.
Στην πλαγιά του λόφου λίγο πριν το φοινικόδασος στο Βάι Σητείας βρίσκεται χτισμένο σε αμφιθεατρική θέση το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Ο Άγιος Ιωάννης αποτελεί αρχιτεκτονικά τυπικό δείγμα ναού της ανατολικής Κρήτης είναι μονόχωρος και αρκετά παλιός. Αποτελεί κτήμα της κοντινής Μονής Τοπλού. Από το σημείο που βρίσκεται χτισμένος ο ναός η θέα προς το φοινικόδασος αλλά και στην ευρύτερη κοιλάδα που αποτελεί την συνέχειά του είναι μοναδική.
Σε ρεματιά ανάμεσα στην Ανάληψη και τους Πεύκους είναι κτισμένη η πρώην μονή του Αγίου Γεωργίου του Σαμακίδη. Ο ναός που εορτάζει στις 3 Νοεμβρίου είναι κτισμένος σε σπηλιά που λέγεται ότι ζούσαν μοναχοί.