Η απομακρυσμένη επαρχία Σητείας φιλοξένησε αρκετές μονές, ξωμονάστηρα και μονύδρια, τα περισσότερα από τα οποία ακολούθησαν την παρακμή των οικισμών και σήμερα είναι εγκαταλελειμμένα και διατηρούν μόνο τους ναούς τους.
Η μονή της Παναγίας της Φανερωμένης Τράχηλα στη Σητεία βρίσκεται στην άκρη μιας απόκρημνης περιοχής ανάμεσα στο Ακρωτήριο του Τράχηλα και της Μπαμπακιάς, περίπου 1.5km από την θάλασσα και 8km δυτικά της Σητείας. Είναι κτισμένη σε μια καταπράσινη περιοχή μέσα στο μικρό φαράγγι των Αγίων Πάντων, ιδανική για μια εύκολη φυσιολατρική διαδρομή.
Η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Καψά βρίσκεται 9km ανατολικά του Μακρύγιαλού, κοντά στον Γούδουρα. Το μοναστήρι είναι μετόχι της μονής Τοπλού κοντά στη Σητεία και είναι αφιερωμένο στην Αποτομή της Τιμίας Κεφαλής του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, που εορτάζει στις 29 Αυγούστου.
Η Μονή Τοπλού βρίσκεται στην βορειοανατολικότερη άκρη της Κρήτης, στη βάση του Ακρωτηρίου Σίδερο, 10km ανατολικά της Σητείας και 6km βόρεια του Παλαίκαστρου. Η μονή είναι μια από τις ιστορικότερες μονές της Κρήτης και είναι πολύ γνωστή για την τεράστια περιουσία της που αποτελείται.
Κάτω από το Λιόπετρο υπάρχει ο πολύ παλιός ναός του Αγίου Ιωάννη, που λειτούργησε ως μοναστήρι, προσβάσιμος μέσω πολύ κακού χωματόδρομου που ξεκινάει από την Εθνική Οδό Λασιθίου Σητείας (αρχικά είναι τσιμεντόδρομος). Το φόντο με τους φυλλιτικούς βράχους του Λιόπετρου είναι επιβλητικό.
Η Αγία Σοφία Αρμένων είναι ένα παλιό εγκαταλελειμμένο μοναστήρι που βρίσκεται στο οροπέδιο των Αρμενοχαντράδων. Η μονή περιβάλλονταν από τείχος και στο κέντρο του περιβόλου ακόμη στέκεται ο ναός της Αγίας Σοφίας. Τριγύρω υπήρχαν τα ερείπια των κελιών αλλά και μερικά ανακαινισμένα κτίρια.
Η μονή της Παναγίας του Καλού Νερού λειτούργησε πιθανώς για πρώτη φορά τον 15ο αιώνα δίπλα στη σημαντική πηγή νερού της περιοχής και λειτούργησε πιθανά ως το κέντρο συγκέντρωσης για τους ερημίτες που αποσύρονταν στα πολλά σπήλαια τριγύρω.
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στον ερειπωμένο οικισμό της Βόιλας, στην περιφέρεια του χωριού Αρμένοι Σητείας, πολύ κοντά στον επιβλητικό Ενετικό πύργο της Βόιλας. Ο ναός είναι δίκλιτος και περιλαμβάνει το αρχικό μονόχωρο ναό, σημερινό νότιο κλίτος, στο οποίο έγινε επέκταση προς τα δυτικά και προστέθηκε κλίτος στα βόρεια.
Ο ναός του Σωτήρα Χριστού βρίσκεται στην καταπράσινη τοποθεσία Μέσα Παντέλι ή Πάνω Παντέλι, στην περιφέρεια του χωριού Χανδράς Σητείας, και είναι αφιερωμένος στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος (6 Αυγούστου). Ο ναός χρονολογείται στον 14ο αιώνα και είναι αρκετά μεγάλος σε σχέση με άλλους σύγχρονους του ναούς στην επαρχία Σητείας.