Γερμανικές Στοές Πλατανιά
Ένα ζωντανό μουσείο ιστορικής μνήμης που αξίζει να δει κανείς και πραγματικής καταγραφής των βασάνων που τράβηξε ο Ελληνικός λαός κατά τη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής, είναι το Γερμανικό Καταφύγιο στον Πλατανιά. Το καταφύγιο κατασκευάστηκε κάτω από τον ναό του Αγίου Δημητρίου, με καταναγκαστικά έργα που επέβαλαν οι Γερμανοί στους κατοίκους της περιοχής, ανακατασκευάστηκε πλήρως με στόχο τη μετατροπή του σε μουσείο ώστε να λειτουργεί καθημερινά ενημερώνοντας για το τι έγινε εδώ κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Οι κάτοικοι αναφέρουν ότι όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν την Κρήτη, λόγω της στρατηγικής θέσης που είχε το χωριό Πλατανιάς, εγκατέστησαν σε αυτό πεζικό και πυροβολικό. Επέταξαν τα καλύτερα σπίτια για τους αξιωματικούς, έΚτισαν στρατώνες και καταυλισμούς για τους στρατιώτες σε διάφορα σημεία και για τη φύλαξη των πυρομαχικών και άλλων εφοδίων κατασκεύασαν υπόγεια τούνελ σε διάφορες θέσεις.
Η σπουδαιότερη από αυτές τις σήραγγες είναι αυτή που βρίσκεται κάτω από την εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και έχει μήκος περίπου 170μ. Η κατάστασή της, παρά την εγκατάλειψη τόσων δεκαετιών, είναι καλή. Στην κορυφή του λόφου υπάρχει το πολυβολείο των Γερμανών σε κακή κατάσταση το οποίο όμως αποτελεί μνημείο της κατοχής.
Η επιλογή του συγκεκριμένου σημείου έγινε γιατί η ύπαρξη του ναού το προστάτευε από επιθέσεις ενώ το σπάνιο μαλακό πέτρωμα επέτρεπε την γρήγορη εκσκαφή η οποία πραγματοποιήθηκε από ντόπιους επιταγμένους εργάτες. Εσωτερικά του καταφυγίου κατασκευάστηκαν 10 τυφλοί θάλαμοι και δύο έξοδοι οι οποίες συνδέονται εξωτερικά με χαρακώματα. Στο χώρο εκτίθενται ενδιαφέροντα αντικείμενα από την περίοδο της Κατοχής και σημαντικό φωτογραφικό υλικό από την Μάχη της Κρήτης.
Η «ιερή» ελιά
Στην διάρκεια της Μάχης της Κρήτης ένας Γερμανός πιλότος κατέληξε τραυματισμένος στον Πλατανιά, περιθάλφθηκε από ντόπιους, υπέκυψε όμως στα βαριά τραύματά του. Υπό τον φόβο των σκληρών αντιποίνων των Γερμανών δεν ετάφη στο τοπικό κοιμητήριο αλλά σε έναν πρόχειρο τάφο δίπλα στο ναό του Αγίου Δημητρίου υπό άκρα μυστικότητα.
Δυστυχώς όμως το συγκεκριμένο σημείο επέλεξε λίγο αργότερα και ο υπεύθυνος Γερμανός αξιωματικός για να ξεκινήσουν οι εκσκαφές κατασκευής του καταφυγίου. Η ψύχραιμη παρέμβαση του επιτρόπου της Εκκλησίας Μιχάλη Σταματάκη, που έπεισε τελικά τους Γερμανούς να μετακινήσουν κατά 3μ. το άνοιγμα των στοών, ήταν καθοριστική ώστε να μην αποκαλυφθεί το μυστικό και να σωθεί ο Πλατανιάς από τα αντίποινα των Γερμανών.
Επικαλέστηκε την ιερότητα μιας ελιάς, της οποίας το λάδι χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές, που έπρεπε να κοπεί για να ξεκινήσει η εκσκαφή. Αυτή η ελιά βρίσκεται ακόμα και σήμερα στην είσοδο του καταφυγίου.
What is near me?
