Τα τούνελ του Πλακιά
Στο ανατολικό άκρο του Πλακιά και περπατώντας κατά μήκος της ακτής συναντάμε τις στοές που κατασκευάστηκαν για τη μεταφορά πετρώματος γαιάνθρακα (λιγνίτη) σε σημείο όπου μπορούσε να δέσει με ασφάλεια πλοίο και υποβρύχιο. Η κατασκευή αυτού του μεγάλου έργου κρίθηκε απαραίτητη καθώς στα ρηχά νερά του κόλπου του Πλακιά δεν μπορούσε να προσορμίσει πλοίο.
Ο λιγνίτης μεταφερόταν στα πλοία μέσω σιδηροτροχιάς τύπου Decauville από το λιγνιτωρυχείο που βρισκόταν περίπου 2.5 χιλιόμετρα μακριά. Τα βαγόνια μετακινούνταν σε ισοϋψή διαδρομή, της οποίας το τελικό τμήμα περίπου ενός χιλιομέτρου μπορεί να περπατήσει κάποιος και σήμερα από την περιοχή του Παλίγκρεμου.
Σύμφωνα με την επιστημονική έρευνα, ένας Γερμανός επιχειρηματίας κατασκεύασε το έργο με σκοπό την εκμετάλευση του λιγνίτη. Ωστόσο, λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας του πετρώματος σε άνθρακα, το εγχείρημα δεν αποδείχτηκε προσοδοφόρο και εγκαταλείφθηκε το 1930. Κατά τη Γερμανική κατοχή, οι Γερμανοί μεγάλωσαν το τούνελ και έκαναν ένα δεύτερο και μεγαλύτερο άνοιγμα στο βουνό ώστε να τροφοδοτούν υποβρύχια με νερό, φαγητό και τορπίλες. Το λιγνιτωρυχείο σφραγίστηκε το 1980, όταν ένα παιδάκι έπεσε μέσα και πνίγηκε.
Πριν ξεκινήσετε την διαδρομή επιβεβαιώστε ότι έχετε μαζί σας φακό για τα σκοτεινότερα σημεία της διαδρομής. Για να εντοπίσετε την παλιά σιδηροδρομική τροχιά ξεκινήστε από την παραλία του Παλίγκρεμου με κατεύθυνση τον εντυπωσιακό γιγάντιο λείο βράχο του Παλίγκρεμνου που αποτελεί πρόκληση για τους έμπειρους αναρριχητές. Σύντομα θα βρεθείτε στην πορεία του ντεκοβίλ, στην οποία όμως δεν διασώζονται κάποιες ράγες.
Η διαδρομή αρχικά περνάει δίπλα από πέτρινο γεφυράκι, πάνω από το οποίο διερχόταν το τρενάκι. Στη συνέχεια περνάει στη βάση του Παλίγκρεμου με την απίστευτα λεία επιφάνεια και διέρχεται παράλληλα με τους γκρεμούς της θάλασσας, σε σημεία που είτε λαξεύτηκε ο βράχος για να περνάει το τρένο, είτε κτίστηκαν πετρόκτιστα τοιχία. Σύντομα θα συναντήσετε τα απομεινάρια της πρώτης δέστρας για τα πλοία. Στη συνέχεια φτάνετε και στο πιο ενδιαφέρον σημείο της διαδρομής που δεν είναι άλλο από την πρώτη στοά, η οποία είναι λαξευμένη στον ασβεστόλιθο. Επειδή έχει αρκετά μεγάλο μήκος και το ύψος της είναι χαμηλό, φροντίστε να ανάψετε φακό.
Αμέσως μετά το πρώτο αυτό τούνελ, δημιουργείται ένας αίθριος χώρος, και αμέσως μετά συναντάτε το μικρό δεύτερο και τελευταίο τούνελ. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή γιατί το τούνελ αυτό τερματίζει απότομα στο κενό σε μεγάλη αίθουσα, στην οποία κατακρημνίζονταν τα υλικά από ψηλά για να γίνουν σωρός και να μεταφορτωθούν σε υποβρύχιο ή πλοίο.
