Το φαράγγι της Εθιάς, γνωστό ως Βορνό Φαράγγι, βρίσκεται στα νότια του Νομού Ηρακλείου, στην περιοχή των Αστερουσίων Όρεων. Ξεκινάει κοντά στο παραδοσιακό χωριό Εθιά και, αφού σκίσει τα Αστερούσια με κατεύθυνση προς τον Βορρά, ρίχνει τα λιγοστά νερά του (το χειμώνα) μέσα στην πεδιάδα της Μεσαράς, ανάμεσα στα χωριά Ροτάσι και Μεσοχώρι.
Το Λυγιοφάραγγο αποτελεί ένα από τα λίγα φαράγγια των Ανατολικών Αστερουσίων που μπορεί κάποιος να περπατήσει μέχρι τη θάλασσα χωρίς να χρειαστεί τεχνικό εξοπλισμό. Τα τελευταία χρόνια έχει σηματοδοτηθεί η διαδρομή που μας μεταφέρει από τον Αχεντριά ως την αρχή του φαραγγιού και στη συνέχεια στο Μαριδάκι.
Τα Αστερούσια Όρη είναι συνώνυμα με την αγριάδα και τα απόκοσμα τοπία τους που προκαλούν οποιονδήποτε επιχειρήσει να τα ανακαλύψει. Ένα μονοπάτι που προσφέρει αμέτρητες συγκινήσεις είναι το αρχαίο καλντερίμι που ενώνει το χωριό Παράνυμφοι με τις Τρεις Εκκλησιές και ελίσεται στην κόψη του γκρεμού.
Το παρακλάδι του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 που κατεβαίνει από τον Κρυονερίτη κατευθύνεται βόρεια για να ενωθεί με το άλλο παρακλάδι που έρχεται από την Αργυρούπολη. Αυτό το τμήμα προσφέρεται για μια ωραία βόλτα στο καταπράσινο τοπίο και για να ανακαλύψουμε το χωριό φάντασμα Νησί κοντά στον Κάτω Πόρο.
Αυτό το τμήμα του μονοπατιού Ε4 καλύπτει μια μεγάλη απόσταση στην ενδοχώρα του Ηρακλείου, όπου συναντάμε κυρίως αμπελώνες και ελαιώνες. Η πεζοπορία είναι πολύ εύκολη και το μεγαλύτερο μέρος της θα μπορούσε να καλυφθεί με αυτοκίνητο ή ποδήλατο.
Το μονοπάτι ξεκινάει από τον γραφικό Μοχό, διέρχεται από το γήπεδο του χωριού και σύντομα ανηφορίζει ελαφρά περνώντας πολύ κοντά από το παλιό μυλοτόπι, όπου κάποτε οι κάτοικοι χρησιμοποιούσαν τους ανεμόμυλους για το άλεσμα των σιτηρών. Αφού φτάσουμε το υψηλότερο σημείο της διαδρομής που έχει μοναδική θέα στη θάλασσα, ξεκινάει η κατάβαση μέσα από καλντερίμι πλάτους 2μ ως τα Μάλια.
Αυτό το τμήμα του ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 διέρχεται κατά μήκος του κεντρικού δρόμου που συνδέει το οροπέδιο Ασκύφου με τα χωριά Ασφένδου και Καλλικράτης. Ο δρόμος διασχίζει την όμορφη και άγρια ανατολική πλευρά των Λευκών Ορέων και έχει καταπληκτική θέα προς τον πυρήνα τους, προς τα δυτικά. Προτείνεται να επισκεφθείτε τη διαδρομή με αυτοκίνητο ή, αν αντέχετε τις ανηφόρες, με ποδήλατο.
Αυτό το τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4 ξεκινάει από το Γαράζο, περνάει στα Ζωνιανά μέσα από το ποταμό Οάξη, ο οποίος είναι η επέκταση του φαραγγιού των Ζωνιανών. Στη συνέχεια καταλήγει στα Ανώγεια μέσω του ασφαλτοστρωμένου δρόμου. Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής συναντάμε το τυπικό κρητικό τοπίο, με ελαιώνες, τραχιά ασβεστολιθικά πετρώματα και χαμηλή βλάστηση.