Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στο Αβδού
Στο Αβδού Πεδιάδος Ηρακλείου συναντάμε δέκα βυζαντινές εκκλησίες που κάνουν το Αβδού να ξεχωρίζει από τα τριγύρω χωριά. Στο ανατολικό άκρο του χωριού συναντάμε έναν από τους σημαντικότερους, το ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, που εορτάζει στις 25 Μαρτίου. Ο ναός του Ευαγγελισμού είναι του 14ου αιώνα και ανήκει στον τύπο του ελεύθερου σταυρού με τρούλο.Βρίσκεται δίπλα στο δημοτικό σχολείο του χωριού που σε παλιότερες εποχές έφτασε να έχει 180 παιδιά, ενώ σήμερα παραμένει κλειστό. Δίπλα στο σχολείο υπάρχει και ηρώο στη μνήμη των πολλών πεσόντων του χωριού στους απελευθερωτικούς αγώνες.
Έξω από το ναό υπάρχει μεγάλη αυλή που τα τελευταία χρόνια έχει γνωρίσει μέρες δόξας καθώς είναι ο χώρος που πραγματοποιούνται οι περισσότερες καλοκαιρινές συναυλίες και εκδηλώσεις του δραστήριου πολιτιστικού συλλόγου του χωριού. Στο χώρο της αυλής υπάρχει και παλιό πέτρινο πηγάδι από τα πολλά που έχει το χωριό ενώ ο κοντινός ναός του Αγίου Αντωνίου έχει ένα πανομοιότυπο.
Στο εσωτερικό της η Παναγία η Ευαγγελίστρια διατηρεί αποσπασματικά αγιογραφίες του ύστερου 14ου αιώνα, οι περισσότερες όμως έχουν καλυφτεί από άλατα και είναι δυσδιάκριτες, γεγονός που κάνει επιτακτικό τον καθαρισμό και την συντήρησή τους από την αρχαιολογική υπηρεσία. Ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει τμήμα της Κοίμησης της Θεοτόκου με τις θρηνούσες κόρες της Ιερουσαλήμ.
Ο τρούλος του με το τύμπανό του έχει τέσσερα μικρά ανοίγματα που χρησιμεύουν σαν μικρά παράθυρα τα οποία για χρόνια παράμεναν ανοικτά και μισοκατεστραμμένα με αποτέλεσμα για χρόνια να εισχωρούν μέσα τα νερά της βροχής επιτείνοντας στην καταστροφή των αγιογραφιών. Το έτος 1912 στο ναό προστέθηκε πέτρινο κωδωνοστάσιο μοναδικής ομορφιάς με φυτικό διάκοσμο και την παράσταση του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου λαξευμένο στην πέτρα που το κάνει να ξεχωρίζει.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης
