Η Πορτέλα βρίσκεται στα νότια του νομού Ηρακλείου και το ρέμα που τη διαρρέει μεταφέρει τα νερά από την περιοχή του οροπεδίου της Βιάννου ως τη θάλασσα. Η είσοδος του φαραγγιού βρίσκεται κοντά στο χωριό Χόντρος και η έξοδός του στον Κερατόκαμπο. Είναι ένα από τα πιο άγρια φαράγγια της Ελλάδας και γι' αυτό προτιμάται ιδιαίτερα από όσους ασχολούνται με canyoning (φαραγγοδιάσχιση - κατάβαση φαραγγιού με σχοινιά). Ειδικά όταν βρέξει πολύ μπορεί να μετατραπεί σε έναν υγρό τάφο για όσους δεν έχουν μεγάλη εμπειρία στην καταρρίχηση φαραγγιών. Ωστόσο, υπάρχει μονοπάτι και δρόμος παράλληλα με το φαράγγι, που ξεκινάει από το Χόντρο και καταλήγει στον Κερατόκαμπο, αλλά σίγουρα δεν συγκρίνεται σε ομορφιά με το εσωτερικό του φαραγγιού.
Είναι γενικά ένα πολύ όμορφο και συνάμα άγριο φαράγγι γι’ αυτό αποτελεί θρύλο της περιοχής αλλά και ένα απ’ τα γνωστότερα τεχνικά φαράγγια της Κρήτης μαζί με το Χα και το φαράγγι της Άρβης. Έχει τη μεγαλύτερη παροχή νερού από όλα τα υπόλοιπα φαράγγια της περιοχής (Καβουσίου, Τσούτσουρος, Άρβη) και το διατηρεί ως το τέλος της άνοιξης. Το φαράγγι έχει 25 τεχνικές καταβάσεις με μεγαλύτερη μία των 30μ και η διαφορά υψομέτρου εισόδου – εξόδου είναι 340μ. Λόγω του απροσπέλαστου της περιοχής, οι ντόπιοι γνωρίζουν κυρίως τον καταρράκτη της Ρίχτρας στην έξοδό του, όπου μπορεί κάποιος με λίγη προσπάθεια να προσεγγίσει χωρίς εξοπλισμό.
Το φαράγγι τέμνεται από περισσότερα από πέντε ρήγματα τα οποία μαζί με τη διάβρωση ευθύνονται για την δημιουργία του. Αυτά τα ρήγματα το έχουν χωρίσει σε τρία τμήματα τα οποία δημιουργούν μεγάλη ποικιλομορφία. Δείγμα είναι τα πολλά είδη φυτών που έχει σε αντίθεση με τα άλλα φαράγγια της περιοχής. Επιπροσθέτως κάτι μοναδικό στο φαράγγι είναι οι μεγάλες ποσότητες λάσπης που πιθανότατα οφείλεται στο σχηματισμό ‘’Βιάννου’’ που εμφανίζεται πριν το φαράγγι. Σε αυτό το σχηματισμό περιέχονται μεγάλες ποσότητες αργίλου που μεταφέρονται στο υπόλοιπο φαράγγι με τη ροή του νερού. Το σήμα κατατεθέν του φαραγγιού είναι το πανέμορφο Σιφόνι, ένας μεγάλος καταρράκτης σε μια δολίνη, ο «πάτος» της οποίας έχει ανοίξει αφήνοντας τα νερά να συνεχίσουν την πορεία τους.