Μονή Παναγίας Θυμιανής
Η μονή της Παναγίας Θυμιανής βρίσκεται στην περιφέρεια του χωριού Κομιτάδες Σφακίων, στην περιοχή Θυμέ Αρμί, κι αποτελεί μια από τις ιστορικότερες τοποθεσίες στην Κρήτη. Ο πρώτος μονόχωρος ναός υπήρχε μάλλον ήδη από τον 15ο αιώνα, καθώς δεν υπάρχουν πληροφορίες για τον ακριβή χρόνο ίδρυσης, ενώ πιστεύεται ότι έφερε τοιχογραφίες.
Κατά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη το 1770 καταστράφηκε από τους Οθωμανούς και αργότερα ξανακτίστηκε δίκλιτος ναός αφιερωμένος στην Γέννηση της Παναγίας και στην Αγία Τριάδα. Μια θαυματουργή εικόνα της Παναγίας αύξησε σύντομα τη φήμη και την περιουσία της εκκλησίας, που σύντομα κατοικήθηκε κι από λίγους μοναχούς. Το 1821 ιδρύθηκε σχολείο εντός των ορίων της.
Στις 29 Μαΐου 1821, οι οπλαρχηγοί της επαρχίας Σφακίων συγκεντρώθηκαν στην Παναγία τη Θυμιανή και κήρυξαν την επανάσταση κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Γι’ αυτό το λόγο η μονή ονομάζεται Αγία Λαύρα της Κρήτης. Στη συνέχεια καταστράφηκε από τους Τούρκους και ερήμωσε. Κάθε χρόνο στο χώρο της μονής τελείται επετειακή εκδήλωση για την έναρξη της επανάστασης του 1821. Μετά το Το 1905 η μονή έγινε μετόχι της Μονής Πρέβελη.
