Στο μικρό Φαράγγι της Αγίας Αναστασίας ανάμεσα στα χωριά Γάλυπε (Γάλιπε σε άλλες επιγραφές) και Καινούριο Χωριό Πεδιάδος συναντάμε το σπηλαιώδη ναό της Αγίας Αναστασίας. Πρόκειται για ένα από τους 265 σπηλαιώδεις ναούς που υπάρχουν σε όλη την Κρήτη και είναι από τους πιο εντυπωσιακούς. Κτισμένος στη βάση της ανατολικής πλαγιάς του ρέματος που οι ντόπιοι αποκαλούν Φαράγγι, αποτελεί σύμβολο για όλη την περιοχή και πολύ σημαντικό προσκύνημα.
Βρίσκεται μέσα σε πολλά λουλούδια και είναι κρυμμένος στον ίσκιο των πεύκων που έχουν φυτευτεί, ενώ σε όλη την πλαγιά πάνω από την Αγία Αναστασία έχει γίνει αναδάσωση με πεύκα και κυπαρίσσια που φτάνουν μέχρι τα σπίτια του χωριού Γάλυπε δημιουργώντας ένα υπέροχο δάσος. Η ιερότητα του σπηλαίου της Αγίας Αναστασίας ξεκινά μάλλον από την αρχαιότητα και ο βασικός λόγος είναι η σταγονοροή και η ύπαρξη νερού που είναι το μόνο σε όλη τη γύρω περιοχή, το οποίο θεωρείται αγίασμα και θεραπευτικό από τους πιστούς.
Το σπήλαιο που μέσα του βρίσκεται ο ναός είναι αρκετά μεγάλο, ευρύχωρο και ελαφρώς ανηφορικό. Είναι πεντακάθαρο και κατάλευκο μέσα και έξω ενώ στο εσωτερικό του υπάρχουν πάρα πολλές εικόνες. Έξω από το σπήλαιο δεσπόζει το επίσης λευκό καμπαναριό πάνω στο φυσικό βράχο. Τριγύρω στην αυλή υπάρχει χώρος για πικ-νικ κάτω από τα δέντρα και άλλες δραστηριότητες.
Σύμφωνα με την παράδοση, όταν ένα παιδί πάσχει από κάποια ασθένεια, θα γίνει καλά αν το περάσουν οι γονείς του τρεις φορές μέσα από το μοναδικό παράθυρο του ναού (από έξω προς τα μέσα).
Ευχαριστούμε τον Χριστόφορο Χειλαδάκη για το υλικό