Μαλεβιζίου

Η μονή της Παναγίας Ντελιγαρά, Λυγαριάς ή Λυγαριώτισσας λειτουργούσε στο σημείο που βρίσκεται σήμερα η εκκλησία της Παναγίας στην παραλία της Λυγαριάς, που πήρε το όνομα της από το φυτό λυγαριά που πράγματι αφθονεί στην περιοχή.

Το ερειπωμένο σήμερα μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου στο Πετάλι αποτελούσε ένα από τα ωραιότερα θρησκευτικά μνημεία που καρτερικά περιμένει την αναστήλωσή του. Στο χώρο διακρίνουμε τον κατεστραμμένο δίκλιτο ναό που ήταν αφιερωμένος στην Παναγία και στον Άγιο Αντώνιο.

Στη μαγευτική τοποθεσία Χυμευτού (ή Χειμεφτού) κοντά στη Μονή Μαλεβιζίου συναντάμε τον ναό του Αγίου Γεωργίου και του Τιμίου Σταυρού. Στην τοποθεσία αυτή ήταν κτισμένη η μονή του Τιμίου Σταυρού που υπήρξε μετόχι της Μονής Καβαλλαράς στις Κορφές.

Ο ιερός ναός του Αγίου Αντωνίου ήταν το Καθολικό της μονής του Αγίου Ιωάννη του Φαραγγίτη που ήκμασε το χρονικό διάστημα 1350-1669, επί Ενετοκρατίας. Παρόλο που το μοναστήρι ήταν καλά κρυμμένο μέσα στο φαράγγι του Αλμυρού, όταν το 1669 ολόκληρη η Κρήτη υπήχθη στην κυριαρχία των Τούρκων, η μονή κατεστράφη ολοκληρωτικά.

Η εκκλησία της Παναγίας της Φανερωμένης βρίσκεται σε μια κατάφυτη τοποθεσία της κοινότητας Κερασίων Μαλεβυζίου, στο πλάι του Κερασιανού φαραγγιού (συνέχεια του φαραγγιού του Αγίου Αντωνίου). Η θέα τριγύρω είναι μοναδική.

Εδώ θα δείτε τα ερείπια από το Μοναστήρι της Παναγίας της Φρασκιάς (Faschea) που αποτυπώνεται σε όλους σχεδόν τους χάρτες της Βενετοκρατίας, ένα από τα σημαντικότερα της Ενετικής Κρήτης.

Την ημέρα της υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στις 14 Σεπτεμβρίου γιορτάζει η Μονή Σταυρωμένου που βρίσκεται λίγο έξω από την Αυγενική Μαλεβυζίου Ηρακλείου και κοντά στον γραφικό οικισμό Βλαχιανά. Η έρημη σήμερα Μονή Σταυρωμένου είναι ένα από τα πολλά μοναστήρια που ιδρύθηκαν στην Κρήτη κατά την περίοδο της Ενετικής κυριαρχίας, εποχή που γνώρισαν και την μεγαλύτερη ακμή τους ενώ με την έλευση των Τούρκων η μονή σιγά σιγά ερημώθηκε και επήλθε η εγκατάλειψη. Αυτό που αντικρίζει ο σημερινός προσκυνητής είναι πολύ φτωχά ερείπια σε σχέση με τη λαμπρότητα που είχαν τα κτίρια της μονής πριν καταστραφούν. Λίγα μέτρα πιο νότια από το μικρό ναό του Εσταυρωμένου σώζεται ένα μικρό τμήμα από τον τοίχο των κελιών που είχε η μονή στο οποίο φαίνεται ακόμα ένα πραγματικά εντυπωσιακό στρογγυλό παράθυρο.

Κοντά στο Σάρχο βρίσκεται μια από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες της Κρητικής ενδοχώρας με εξαιρετική ανάγλυφη είσοδο και πίσω παράθυρο, αφιερωμένος στη Γέννηση της Θεοτόκου. Ο ναός της Παναγίας χρονολογείται στον 14ο αιώνα και είναι δίκλιτος με τοιχογραφίες σε κακή κατάσταση.