Οικία Ελευθέριου Βενιζέλου στις Μουρνιές
Οι Μουρνιές της επαρχίας Κυδωνίας είναι η γενέτειρα του Ελευθερίου Βενιζέλου και εκεί σώζεται το σπίτι που γεννήθηκε, το οποίο σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Ο επισκέπτης μπορεί να δει την βρεφική κούνια του Βενιζέλου, η οποία διατηρείται, καθώς και πλούσιο φωτογραφικό υλικό με χαρακτηριστικά στιγμιότυπα από την προσωπική και πολιτική του πορεία, την οποία έχει επιμεληθεί το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος Κ. Βενιζέλος» σε συνεργασία με τον τοπικό Δήμο, μετά την ανακαίνιση της οικίας.
Πρόκειται για ένα τυπικό κρητικό σπίτι της εποχής, πετρόκτιστο, διώροφο, το οποίο βρίσκεται κοντά στην πλατεία του χωριού. Το σπίτι ανήκε στον πατέρα του Ελευθερίου, Κυριάκο Βενιζέλο, στο οποίο είχε γεννηθεί και ο ίδιος όπως αναφέρει σε επιστολή του και δεν αποτελούσε προίκα της συζύγου του, Στυλιανής Πλουμιδάκη, όπως λανθασμένα πιστεύεται. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος γεννήθηκε εκεί, την 11η Αυγούστου του 1864 και μια χαρακτηριστική αφήγηση έχει συνδεθεί με τη στιγμή της γέννησής του. Αναφέρεται δηλαδή ότι δύο γειτόνισσες είδαν τότε μία λάμψη στον ουρανό, γεγονός που θεώρησαν ότι προοιώνιζε τη σημαντική πορεία του παιδιού που μόλις είχε γεννηθεί. Μάλιστα ο ίδιος ο Βενιζέλος σχετικά μ’ αυτό το περιστατικό συνήθιζε να λέει, χωρίς υπεροψία, το εξής: «Αυτά μην τα λέτε, θα νομίζουν ότι είμαι θεόπεμπτος».
Ένα ακόμη περιστατικό από τη γέννηση του Βενιζέλου έγινε γνωστό από πολλούς μάρτυρες που το παρακολούθησαν. Δηλαδή όταν μία γυναίκα έκανε παιδιά, τα οποία γρήγορα πέθαιναν, σκηνοθετούσαν την παρακάτω σκηνή: «Μόλις γεννιόταν το παιδί, το έπαιρνε η μαμή ή κάποιος άλλος και το άφηνε στο δρόμο, έξω από το σπίτι. Τότε περνούσε από εκεί ο πατέρας του παιδιού, δήθεν τυχαία και ρωτούσε:
- Ποιανού είναι αυτό το παιδί;
- Είναι ξένο, του απαντούσε η γυναίκα που ήταν δίπλα του.
- Τι θα το κάνεις;
- Το πουλώ!
- Εγώ το αγοράζω, λέει ο πατέρας. Πόσο θέλεις;
- Ένα γρόσσι, απαντά η γυναίκα.
- Είναι δικό μου, λέει ο πατέρας και πληρώνει. Έπειτα παίρνει το παιδί στα χέρια του και το φέρνει στο σπίτι ως ξένο».
(Ν. Β. Τωμαδάκης, Ο Βενιζέλος έφηβος: Γενεαλογικά – Αλληλογραφία – Κείμενα, Αθήναι 1964, 95-96.). Αυτή η σκηνή διαδραματίστηκε και με τον Ελευθέριο, πιστεύοντας ότι επειδή παρουσίαζαν το παιδί ως ξένο στην οικογένειά του, δεν θα πάθαινε τίποτα και θα ήταν ευλογημένο.
Επίσης γνωστή είναι η ιστορία σχετικά με τη βάπτιση του Βενιζέλου. Ο νονός του, ο ηγούμενος της Μονής του Αγίου Ελευθερίου, του έδωσε το όνομα Ελευθέριος, ελπίζοντας ότι θα είναι αυτός που θα ελευθέρωνε την Κρήτη από τους Οθωμανούς.
Στο σπίτι αυτό ο Βενιζέλος έζησε τα δύο πρώτα χρόνια της ζωής του, γιατί το 1866 ξέσπασε η μεγάλη Κρητική Επανάσταση και όλη η οικογένεια αναγκάστηκε να εξοριστεί στην Ερμούπολη της Σύρου για να αποφύγουν τις σφαγές των οθωμανικών αρχών, λόγω της επαναστατικής δράσης του πατέρα του. Το 1872 μετά από αμνηστία που έδωσε ο Σουλτάνος επέστρεψαν στα Χανιά και έκτοτε ο Ελευθέριος πέρασε μερικά καλοκαίρια των παιδικών του χρόνων στις Μουρνιές. Χαρακτηριστικά περιστατικά έχουν καταγραφεί από αυτή την περίοδο της ζωής του, που καταδεικνύουν τα προσόντα και τις αρετές που θα ανέπτυσσε μεγαλώνοντας.
Συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια των θερινών του διακοπών στις Μουρνιές, παίζοντας με συνομήλικούς του τους στρατιώτες, ο ίδιος είχε το ρόλο του αρχηγού, ο οποίος τους συντόνιζε και έδινε τις εντολές. Μέσα από το παιχνίδι τους, ξεχώριζε το πείσμα και η επιμονή του, που δεν υποχωρούσε ούτε μπροστά στις υποδείξεις και τις απαγορεύσεις των μεγάλων. Επίσης με το αίσθημα της δικαιοσύνης, που τον διακατείχε από τότε, δεν ανεχόταν την αδικία, τόσο εις βάρος του, όσο και των παιδιών που αποτελούσαν την ομάδα του. Στις επόμενες διακοπές του, μεγαλύτερος πια, αφιέρωνε τον περισσότερο χρόνο του στο διάβασμα βιβλίων, κάτω από την πλούσια βλάστηση της περιοχής. Ήδη λοιπόν από τα παιδικά του χρόνια άρχισε να επιδεικνύει τόσο τις ηγετικές του ικανότητες, υποδηλώνοντας τη μελλοντική του πορεία, όσο και την αγάπη του για τη γνώση, η οποία θα τον συνόδευε σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Μεγάλη επίδραση στη διαμόρφωση του χαρακτήρα του νεαρού Βενιζέλου, άσκησε και η έντονη προσωπικότητα του πατέρα του, ο οποίος ήταν άνθρωπος με αγωνιστικό πνεύμα, σπουδαίος πατριώτης, μετριοπαθής και με φιλελεύθερες αντιλήψεις. Ο Ελευθέριος, πάντα υπάκουος στις συμβουλές του πατέρα του, μεγάλωσε σε ένα περιβάλλον με ηθικές αρχές, όπου κυριαρχούσε η αγάπη για μάθηση και για ευρύτερη πνευματική συγκρότηση, ο αγώνας και η θυσία για την απελευθέρωση της πατρίδας.
Όλα εκείνα τα στοιχεία του χαρακτήρα του, που έκαναν ήδη την εμφάνισή τους μέσα από διάφορα περιστατικά της παιδικής του ηλικίας, εξελίχθηκαν αργότερα σε αρετές και προσόντα που οδήγησαν τον Ελευθέριο Βενιζέλο να διαγράψει μία λαμπρή πορεία και να μεγαλουργήσει στην ελληνική και διεθνή πολιτική σκηνή του 20ου αιώνα.
What is near me?
