Κέντρος

Το Οροπέδιο Γιους Κάμπος βρίσκεται στις δυτικές παρυφές του Ψηλορείτη (του όρους Κέδρος), κοντά στην κοιλάδα του Αμαρίου, περίπου 31km νοτιοανατολικά του Ρεθύμνου. Είναι ένα μικρό, αλλά πολύ ιδιαίτερο οροπέδιο, που την άνοιξη κατακλύζεται από χιλιάδες λουλούδια. Το όνομα Γιούς Κάμπος σημαίνει ο Κάμπος της Ηούς, που στην ελληνική μυθολογία ήταν η θεά της Αυγής.

Η μικρή αυτή φυσική λίμνη σχηματίζεται το χειμώνα από τα νερά των πηγών της περιοχής που μεταφέρονται από τις χιονισμένες κορφές του Κέντρου. Σχηματίζεται σε ένα μικρό βαθούλωμα της γης έκτασης περίπου 10 στρεμμάτων, περιτριγυρισμένο από ελαιώνες. Το καλοκαίρι η περιοχή ξηραίνεται.

Το Σμιλιανό Φαράγγι ή Καλαμαύκα βρίσκεται βόρεια του χωριού Άνω Μέρος, περίπου 100km νοτιοδυτικά του Ηρακλείου. Μέσα από το φαράγγι διέρχεται ο Λυγιώτης ποταμός πηγάζει από τις λαγκαδιές του Γερακαρίου και της πλαγιές της Σάμιτου.

Πάνω από την Κρύα Βρύση βρίσκεται ένας από τους ψηλότερους καταρράκτες στην Κρήτη, ο καταρράκτης της χαράδρας Γρε Δάφνης, γνωστός ως Ρέχτας. Έχει νερό μέχρι την άνοιξη και πέφτει από ύψος 100μ.! Λίγο παρακάτω στη χαράδρα της Γρε Δάφνης υπάρχει το αναρριχητικό πεδίο της Κρύας Βρύσης.

Ανατολικά από το Σπήλι, σε απόσταση 1,5 χιλ. περίπου, δίπλα από τον κεντρικό δρόμο προς Αγία Γαλήνη βρίσκεται το εκκλησάκι της Αγίας Φωτεινής, που όπως σε πολλά άλλα μέρη της Κρήτης έχει παραφραστεί σε Αγία Φωτιά. Δίπλα στο δρόμο υπάρχει μια πηγή με πολύ νερό όλο το χρόνο, εδώ υπήρχε ένας μεγάλος μύλος παλαιότερα ενώ κοντά σχηματίζεται μεγάλος καταρράκτης το χειμώνα.

Η Μονή Αγίου Πνεύματος πιθανόν ιδρύθηκε κατά τον 12ο αιώνα και σίγουρα στο τέλος της Ενετοκρατίας ήταν αυτόνομο και σε άνθιση. Στις 15 Ιουνίου 1821 οι Αμπαδιώτες Τούρκοι έσφαξαν τους μοναχούς και πυρπόλησαν το μοναστήρι.

Η κόκκινη τουλίπα της Κρήτης (Tulipa doerfleri) είναι ενδημικό είδος τουλίπας που φύεται σχεδόν αποκλειστικά στο μικρό οροπέδιο του Γιούς Κάμπου, στο Αμάρι Ρεθύμνου. Την άνοιξη το μικρό αυτό οροπέδιο καλύπτεται από ένα κατακόκκινο χαλί από τουλίπες.

Λίγα μέτρα πριν το χωριό Ορνέ, Αγίου Βασιλείου Ρεθύμνης συναντάμε τον επιβλητικό καταρράκτη της Σεληνάρας. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα ποτάμι με αλλεπάλληλους καταρράκτες και όχι απλά για ένα και μόνο καταρράκτη στη νότια πλευρά του γεμάτου καταρράκτες όρους Κέντρος.