Η Κριτσά είναι μικρή κωμόπολη της Ανατολικής Κρήτης, κτισμένη σε υψόμετρο 350μ κάτω από το λόφο Κάστελλο, πολύ κοντά στον Άγιο Νικόλαο. Αυτό που κάνει την Κριτσά ξεχωριστή είναι η διατήρηση της παραδοσιακής ζωής που προσελκύει δεκάδες επισκέπτες. Τα γραφικά στενά σοκάκια, οι μοσχομυριστές αυλές, τα καταστήματα Κρητικών υφαντών, τα παραδοσιακά καφενεδάκια, οι λαογραφικές συλλογές και οι σπουδαίοι ναοί μπορούν άνετα να προσδώσουν στον οικισμό το χαρακτηρισμό ενός ανοικτού λαογραφικού και ιστορικού μουσείου.
Ο οικισμός φαίνεται ότι συνδέεται με την κοντινή αρχαία Λατώ, της οποίας οι κάτοικοι προφανώς κάποια στιγμή μεταφέρθηκαν στην Κριτσά. Το όνομα της κατά μία εκδοχή προέρχεται από τον πρώτο οικιστή με όνομα Κρίτσας, τον οποίο εγκατέστησε ο Νικηφόρος Φωκάς μετά την ανακατάληψη της Κρήτης το 961μΧ. Σύμφωνα με μια δεύτερη εκδοχή προέρχεται από παραφθορά του «Χριστός». Το χωριό αποτέλεσε μια από τις μεγαλύτερες κωμοπόλεις της Κρήτης με εκτάσεις στην περιφέρειά της που ξεκινούν από τα Λασιθιώτικα και φτάνουν ως τη θάλασσα.
Η Κριτσά έπαιξε σπουδαίο ρόλο στους απελευθερωτικούς αγώνες της Κρήτης κατά των Οθωμανών, με αποκορύφωμα τη μάχη της Κριτσάς τον Ιανουάριο του 1823 κοντά στη Λατώ, που είχε ως αποτέλεσμα την πυρπόληση του οικισμού από τους Τούρκους. Από το χωριό καταγόταν και η θρυλική Κριτσωτοπούλα που εντάχθηκε στο αντάρτικο σώμα του Καπετάν Καζάνη και σκοτώθηκε σε μάχη.
Στην Κριτσά εκτός από την βόλτα στα μικρά στενάκια, αξίζει να περπατήσετε στο Φαράγγι της Κριτσάς, να επισκεφτείτε τα λαογραφικά μουσεία και να θαυμάσετε τις τοιχογραφίες στα Βυζαντινά της μνημεία, με σπουδαιότερο από όλα την Παναγία Κερά. Με λίγη προσοχή θα καταλάβετε ότι εδώ γυρίστηκαν σκηνές από τις ταινίες «Βροντάκηδες και Φουρτουνάκηδες» με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και το Δημήτρη Παπαμιχαήλ και το «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται» με το Ζιλ Ντασέν και τη Μελίνα Μερκούρη.
_01(js).jpg)
Παραλία Βούλισμα στο Καλό Χωριό 
Εδώ βρίσκεται μια από τις ωραιότερες παραλίες της Ελλάδος που φιγουράρει σε πάρα πολλές καρτ ποσταλ της Κρήτης. Το Βούλισμα ή Χρυσή Άμμος είναι μια υπέροχη αμμουδιά με άσπρη άμμο που της δίνει ένα υπέροχο εξωτικό γαλάζιο χρώμα. Η παραλία είναι πολύ καλά οργανωμένη, (παρόλο που θα προτιμούσαμε να την βλέπουμε άδεια). Τις λίγες φορές που έχει κύμα δυστυχώς μαζεύει πολύ σκουπίδι, αλλά τότε μπορείτε να επιλέξετε τη μικρότερη αμμουδιά στα δυτικά του κόλπου, η οποία είναι πολύ καλά προστατευμένη και λιγότερο οργανωμένη.
Οροπέδιο Καθαρό 
Το Καθαρό κατοικείται από ελάχιστους κατοίκους, αν και υπάρχουν αρκετές αγροικίες που ανήκουν στην κοινότητα της Κριτσάς. Επίσης, δεν καλλιεργείται συστηματικά, κι έτσι θα δείτε μόνο λίγες οικογενειακές καλλιέργειες από πατάτες, μηλιές και αμπέλια που καλλιεργούν οι βοσκοί της περιοχής. Επίσης, θα δείτε το γραφικό εκκλησάκι του Αφέντη Χριστού, που γιορτάζει στις 6 Αυγούστου.
Αρχαία Λατώ 
Τα ερείπια της αρχαίας Λατούς βρίσκονται περίπου 3km βόρεια της Κριτσάς, διάσπαρτα σε ένα διάσελο που ενώνει δύο λόφους σε υψόμετρο περίπου 380m. Η τοποθεσία αυτή έχει εκπληκτική θέα στον κόλπο του Μιραμπέλου.
Φαράγγι Κριτσάς 
Το φαράγγι της Κριτσάς ξεκινάει κοντά στο γραφικό χωριό της Κριτσάς, 9.5km νοτιοδυτικά του Αγίου Νικολάου και καταλήγει στο χωριό Τάπες. Έχει μήκος 13km και σε μερικά σημεία το πλάτος του φτάνει μόλις το 1.5m.
Παναγία Κερά Κριτσάς 
Ένα από τα πιο διάσημα Bυζαντινά μνημεία της Kρήτης (13ος - 14ος αι.) βρίσκεται στο "Λογάρι", 1 χλμ ανατολικά της Kριτσάς. Είναι τρίκλιτος ναός, με τρούλο στο κεντρικό κλίτος της Παναγίας. Το βόρειο κλίτος είναι του Αγίου Αντωνίου και το νότιο της Αγίας Άννας. Τα κλίτη ιδρύθηκαν σε διαφορετικές περιόδους.
Κυπαρισσόδασος Κριτσάς 
Το κυπαρισσόδασος της Κριτσάς βρίσκεται περίπου 10 χλμ δυτικά της Κριτσάς, πολύ κοντά στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στο Οροπέδιο του Καθαρού. Σχηματίζεται εκατέρωθεν μιας βαθειάς ρεματιάς, στους νότιους πρόποδες του Όρους Τσίβη, στο σημείο όπου υπάρχει από τα Μινωϊκά χρόνια το μονοπάτι που οδηγεί στο Καθαρό και αποτελεί αρχαιολογικό χώρο.
Σπήλαιο Γαϊδουρότρυπα στην Κριτσά 
Το Σπήλαιο Γαϊδουρότρυπα βρίσκεται δυτικά της Κριτσάς, κοντά στο δρόμο που οδηγεί στο οροπέδιο Καθαρό και κοντα στο σημείο που συγκροτήθηκε το Τμήμα Ανατολικής Κρήτης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος το 1947 υπό τον Ιωάννη Ποδιά.
Νότια του χωριού Κρούστας, 14 χλμ από τον Άγιο Νικόλαο, υπάρχει το ιστορικό σπήλαιο Τάφος Λημέρι. Στο σπήλαιο αυτό, την περιόδο της Γερμανικής Κατοχής, έβρισκαν καταφύγιο οι αντάρτες του ΕΑΜ και το χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο τους. Όπως συμβαίνει πάντα, η θέση τους αποκαλύφθηκε από προδοσία και ο γερμανικός στρατός τους συνέλαβε και τους εκτέλεσε επί τόπου.
