Βυζαντινό Τείχος Χανίων
Μετά την απελευθέρωση της Κρήτης από το Νικηφόρο Φωκά το 961μΧ, οι Βυζαντινοί οχύρωσαν τις σπουδαιότερες πόλεις με νέα ισχυρά τείχη. Στα Χανιά ακόμη και σήμερα συναντάμε τμήματα από το τείχος που κτίστηκε στην ακρόπολη της αρχαίας Κυδωνίας, στο λόφο Καστέλι, που επέβλεπε το λιμάνι. Όταν οι Ενετοί κατέλαβαν την Κρήτη τον 13ο αιώνα ανοικοδόμησαν το τείχος σύμφωνα με τις νέες ανάγκες της εποχής.
Γύρω από το φρούριο γρήγορα αναπτύχθηκαν μικροί οικισμοί, οι λεγόμενοι βούργοι. Στο τείχος υπήρχαν τρεις πύλες: η ανατολική πύλη της Σπλάντζιας (απομεινάρια υπάρχουν σήμερα), η δυτική που γκρεμίστηκε το 1928 και η πύλη της Κάτω Πόλης.
Οι Ενετοί έκτισαν στο φρούριο του Καστελίου πολλά εξαιρετικά οικοδομήματα, όπως το ναό της Παναγίας των Θαυμάτων, το παλάτι του Ρετούρη (ο νομάρχης της εποχής) και διάφορες οικίες αξιωματούχων. Ο Gerola αναφέρει πολλά κτίρια με γοτθική και αναγεννησιακή αρχιτεκτονική, επιβλητικές εισόδους παλατιών Ενετών αρχόντων, όπως των Τζαγκαρόλων, των Πρεμαρίνων και των Δαμολίνων, με επιγραφές, οικόσημα και λέοντες. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο εντυπωσιακό Palazzo του Άγγελου Πρεμαρίνου, που οικοδομήθηκε το 1598. Ένας κεντρικός δρόμος, η σημερινή οδός Κανεβάρο, διέσχιζε το Καστέλλι από δυτικά προς ανατολικά.
Μετά τον 17ο αιώνα, και οι νέοι Οθωμανοί κατακτητές χρησιμοποιούσαν το φρούριο για την εγκατάσταση των αρχόντων της πόλης. Έτσι εδώ υπήρχε το παλάτι του Πασά, οι κατοικίες των Μπέηδων, αλλά και δημόσιες υπηρεσίες.
