Σπήλαιο Χαμωτό Σπηλιάρι
Στους πρόποδες του Ψηλορείτη, στο μικρό ορεινό χωριουδάκι Καμαράκι στην επαρχία Μαλεβιζίου Ηρακλείου συναντάμε τον Χαϊνόσπηλιο ή Μαρμαρόσπηλιο, ένα από τα πιο σημαντικά σπήλαια της Κρήτης με εντυπωσιακό διάκοσμο. Τριάντα περίπου μέτρα αριστερά όπως κοιτάζουμε την είσοδο του σπηλαίου διακρίνουμε ένα ακόμα μικρό άνοιγμα. Το άνοιγμα αυτό είναι η είσοδος ενός ακόμα σπηλαίου που ονομάζεται Χαμωτό Σπηλιάρι.
Το Χαμωτό Σπηλιάρι παραμένει αρκετά άγνωστο στον πολύ κόσμο παρά το γεγονός ότι πρόκειται για ένα εκπληκτικό σπήλαιο. Παρά το γεγονός ότι βρίσκεται ακριβώς δίπλα στον Μαρμαρόσπηλιο, το Χαμωτό Σπηλιάρι είναι ένα εντελώς διαφορετικό σπήλαιο. Είναι σε όλη την διαδρομή του και σε όλους τους χώρους του πολύ στενό και ιδιαίτερα κλειστοφοβικό πράγμα που το κάνει σε αρκετά σημεία του δύσκολο και γεμάτο απαιτήσεις. Το μήκος του σπηλαίου φτάνει τα 32 μέτρα και το μέγιστο ύψος του τα 6 μέτρα και αυτό πραγματικά ξεγελά τον επισκέπτη. Ο λόγος είναι ότι παντού έχει διακλαδώσεις και τρύπες που οδηγούν σε μικρά δωμάτια, στενά περάσματα, πραγματικές σχισμές της γης που μετά βίας χωράει ένας άνθρωπος. Έτσι το σπήλαιο φαντάζει ατελείωτο και δίνει την εντύπωση ότι το μήκος του είναι πολλαπλάσιο.
Σχεδόν σε κάθε μέτρο του υπάρχει κάτι που κόβει την ανάσα με σταλακτίτες και σταλαγμίτες μοναδικής ομορφιάς αλλά και ποικιλίας σε πολλά χρώματα που εκπλήσσει τον επισκέπτη. Δημιουργούνται πολλές κολώνες μεγάλων διαστάσεων αποτέλεσμα της δουλειάς που έχει επιτελέσει το νερό τα τελευταία εκατομμύρια χρόνια. Σε πολλά σημεία του υπάρχει σταγονοροή η οποία στο εσωτερικό του τμήμα είναι πιο έντονη και σε κάποια σημεία του δημιουργεί γκουρ (μικρές κοιλότητες με νερό). Σε πολλά σημεία του υπάρχουν νυχτερίδες αλλά και αράχνες και άλλα έντομα των σπηλαίων κάνοντάς το να σφύζει από ζωή.
Η περιήγηση στο εσωτερικό του σπηλαίου απαιτεί σχετική εμπειρία και μπορεί να αποβεί επικίνδυνη για κάποιον που δεν έχει γνώσεις σπηλαιολογίας και κατάλληλο εξοπλισμό. Εκτός από τα πολύ δύσκολα και στενά περάσματα που έχει υπάρχουν και σημεία που συναντάμε μικρά βάραθρα τα οποία απαιτούν αρκετή προσοχή. Το Χαμωτό Σπηλιάρι σε αναλογία με το μέγεθός του αποτελεί ένα από τα πιο πλούσια σπήλαια του Ψηλορείτη και αξίζει πραγματικά μια επίσκεψη για οποιονδήποτε είναι λάτρης της σπηλαιολογίας.
Πηγή: Χριστόφορος Χειλαδάκης
