Δάσος Φουρνί
Το Φουρνί είναι ένας μικρός κατάφυτος λόφος κοντά στις γραφικές Αρχάνες, περίπου 12χλμ νότια του Ηρακλείου, που οριοθετείται από το Αρχανιώτικο Φαράγγι στα δυτικά και την εύφορη κοιλάδα των Αρχανών στα ανατολικά. Είναι γνωστό για το ομώνυμο Προμινωικό Νεκροταφείο Φουρνί που έχει εντοπιστεί εδώ, από τα μεγαλύτερα του Νοτίου Αιγαίου. Η πρόσβαση στο Φουρνί γίνεται από το χωριό Κάτω Αρχάνες, στην περιφέρεια του οποίου ανήκει, ενώ υπάρχουν και πολύ όμορφα πεζοπορικά μονοπάτια από τις Άνω Αρχάνες και από την υδατογέφυρα στο Καρυδάκι.
Στο λόφο του Φουρνιού έχει διαμορφωθεί ένα πολύ όμορφο δασάκι με πάγκους και τραπέζια. Παρόλο που είναι τεχνητό, είναι πραγματικά πανέμορφο και αξίζει να κάνει κάποιος μια εκδρομή ως εκεί. Έχουν φυτευτεί πολλά πεύκα και κυπαρίσια, που ξεπροβάλουν ανάμεσα από τους λείους βράχους του λόφου. Το δασάκι στο Φουρνί είναι ιδανικό για πεζοπορία, ενώ οι πολλές διαδρομές μέσα αυτό το έχουν κάνει αγαπητό και σε ποδηλάτες. Στο Φουρνί υπάρχει ένα όμορφο πέτρινο θεατράκι, από όπου η θέα στις απέναντι Αρχάνες ως και τη νήσο Ντία είναι εκπληκτική.
Λίγο παραπέρα από το θεατράκι βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του προμινωικού νεκροταφείου (2400πΧ-2200πΧ), το οποίο μάλιστα είναι το μεγαλύτερο προϊστορικό νεκροταφείο του Αιγαίου. Στο Φουρνί εξακολουθούν να πραγματοποιούνται ανασκαφές, οι οποίες έχουν φέρει πολλαπλά σημαντικότατα ευρήματα από τάφους. Τα αντικείμενα που βρέθηκαν μαρτυρούν ότι οι αρχαίες Αρχάνες είχαν σχέσεις με το Αιγαίο, την Αίγυπτο και την Ανατολή. Το σημαντικότερο, ίσως, εύρημα είναι η ασύλητη σαρκοφάγος της «βασίλισσας», όπου βρέθηκαν αμύθητης αξίας κοσμήματά (πάνω από 140) και άλλα αντικείμενα που θα έπαιρνε μαζί της στον άλλο κόσμο, αλλά και υπολείματα από τη θυσία ενός βοδιού και ενός αλόγου. Πολλά από τα ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο των Αρχανών και στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου.
Στα μέσα του προηγούμενου αιώνα, το Φουρνί ήταν μια ξερή βουνοκορφή με βράχια, που ανήκε στην κοινότητα των Κάτω Αρχανών. Πριν ιδρυθεί το Πανεπιστήμιο Κρήτης, η κοινότητα είχε προτείνει να δωρίσει την έκταση αυτή για να κτιστεί εκεί το Πανεπιστήμιο, γεγονός που δεν πραγματοποιήθηκε.
.jpg)
