Νήσος Ντία
Η ακατοίκητη σήμερα Νήσος Δία ή Ντία βρίσκεται 7 μίλια βορειοανατολικά της πόλης του Ηρακλείου. Αποτελεί προστατευόμενη περιοχή Natura, λόγω της πολύ σημαντικής βιοποικιλότητας της. Το νησί δεν έχει καθόλου υποδομές και είναι σχετικά ανέγγιχτο από την ανθρώπινη παρέμβαση. Έχει 5χλμ μήκος και 3 χλμ πλάτος και έχει έκταση 12 περίπου τετραγωνικά χιλιόμετρα, εκτείνεται από δυτικά προς τα ανατολικά. Γύρω από την Ντία υπάρχουν δύο μικρά γλαρονήσια, το Παξιμάδι στα ανατολικά και το Πεταλίδι στα δυτικά. Στη νότια μεριά του νησιού υπάρχουν 4 απάνεμοι κόλποι: ο κόλπος του Αγίου Γεωργίου, όπου υπάρχει και το μοναδικό λιμανάκι και οι παραλίες του νησιού, ο κόλπος της Κάπαρης, ο κόλπος της Παναγιάς και ο κόλπος της Αγριελιάς. Στα ανατολικά υπάρχει ο κόλπος της Αγκινάρας. Το νησί έχει μέγιστο υψόμετρο στην κορυφή Βάρδια στα 266 μέτρα και σε γενικές γραμμές είναι βατό, με σχεδόν μοναδικό τοπίο τους βραχότοπους και τα φρύγανα. Υπάρχουν και περιοχές με άγριους γκρεμούς που φτάνουν τα 60 μέτρα κατακόρυφης πτώσης.
Έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ναυσιπλοΐα κατά την αρχαιότητα, ιδιαίτερα στους Μινωικούς χρόνους και τους Μεσαιωνικούς. Για τους πρώιμους ναυτικούς που έπλεαν στα ανοιχτά του Κρητικού Πελάγους αποτελούσε κάλλιστο φυσικό «σημάδι» για την προσέγγιση της ακτής και των φυσικών λιμανιών της Κρήτης και παράλληλα βοηθούσε στον ελλιμενισμό των σκαφών, δημιουργώντας ένα μικρό "φράγμα" στους βόρειους ανέμους. Στους μινωικούς χρόνους το νησί κατοικούνταν και πλησίον του όρμου Αγίου Γεωργίου εντοπίσθηκε τειχισμένος υστερομινωικός λιμενικός οικισμός.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι έρευνες που πραγματοποίησε ο Γάλλος ωκεανογράφος Jacques-Yves Cousteau στα 1974-5 με ειδικό βαθυσκάφος αναζητώντας την χαμένη Ατλαντίδα ανάμεσα στην Κρήτη και τη Σαντορίνη. Εκτός από 7 αρχαία ναυάγια στη Ντία, ο Κουστώ, το 1976, ανακάλυψε στο βυθό, τετραγωνισμένους και ορθογώνιους βράχους, που συγκροτούσαν τεχνητό λιμενοβραχίονα και οι ερευνητές τα αποκάλεσαν Κυκλώπεια Τείχη. Σύμφωνα με τον Κουστώ ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο λιμάνι της Κνωσού. Το λιμάνι φαινόταν ότι καταβυθίστηκε από τις καταστροφές που προκάλεσε το ηφαίστειο της Θήρας το 1450 π.Χ. Αργότερα όμως διαπίστωθηκε ότι είναι πολύ πιο παλαιό, οπότε οι μελετητές προβληματίστηκαν.
Ακόμη, λεπτομερείς αεροφωτογραφίες επεσήμαναν στην επιφάνεια του νησιού ίχνη οικισμών, κάτι που υποδηλώνει ότι σε παλαιότερες εποχές το νησί ήταν κατοικημένο. Ωστόσο αρχαιολογική έρευνα που να το επιβεβαιώνει δεν έχει ακόμη γίνει. Στο νησί υπήρχε μικρή καλλιέργεια αμπελιού μέχρι και το 1937 που γίνονταν από ψαράδες.
Μυθολογία
Σύμφωνα με το μύθο το νησί δημιουργήθηκε από το Δία: Κάποτε που ο Δίας εξουσίαζε τον κόσμο από τον θρόνο του στο Όλυμπο, κοίταξε προς την γενέτειρα του την Κρήτη, και τότε είδε έκπληκτος τους πατριώτες του Κρητικούς να κυνηγούν με τόξα και ακόντια, αφανίζοντας τους αγαπημένους του αιγάγρους (αγρίμια), τα παιδιά της Αμάλθειας που τον έθρεψε με το γάλα της όταν κρύβονταν από τον πατέρα του τον Κρόνο στο σπήλαιο Δικταίον Άντρον. Θύμωσε λοιπόν τόσο πολύ που αποφάσισε να σκοτώσει όλους τους Κρητικούς κι αμέσως έριξε στο πέλαγος ένα κεραυνό και ένα τεράστιο τέρας αναδύθηκε. Ωστόσο, οι υπόλοιποι θεοί προσπάθησαν να τον κάνουν να αλλάξει γνώμη, αλλά μάταια. Τότε ο Ποσειδώνας, που από το βασίλειο του, τη θάλασσα, βγήκε το θηρίο, είπε στο Δία: «Πατέρα και βασιλιά μου πως μπορείς να αφανίσεις τους Κουρήτες, έτσι θα τους ξεπληρώσεις ότι καλό σου έκαμαν;». Οι Κουρήτες ήταν Κρητικοί που χτυπούσαν δυνατά της ασπίδες τους για να μην ακούσει ο πατέρας το ο Κρόνος το κλάμα του και τον φάει. Ο Δίας άλλαξε γνώμη. Τότε πήρε δύο κομμάτια παξιμάδι και τα πέταξε ανοικτά της Κρήτης. Όταν, λοιπόν, πήγε το τέρας να τα φάει, αυτός με ένα κεραυνό το πέτρωσε μαζί με τα παξιμάδια. Έτσι, γεννήθηκε η Ντία και τα δύο νησάκια, το Παξιμάδι και το Πεταλίδι.
Επίσης, σύμφωνα με μια παραλαγγή του μύθου του Θησέα, ο Θησέας, αφού σκότωσε τον Μινώταυρο, διέφυγε στην Ντία μαζί με την Αριάδνη.
Φύση
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.JPG)
.JPG)
Το νησί αποτελεί έναν πολύ σημαντικό βιότοπο για ενδημικά φυτά και ζώα με πολύ μικρό διασκορπισμό στο Νότιο Αιγαίο, και μια απο τις σπουδαίες περιοχές για φώλιασμα του μαυροπετρίτη (Falco eleanorae). Υπάρχουν πολλά αγριοκούνελα, τα οποία θα δείτε συχνά να ξεπετάγονται από τους θάμνους.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πριν 5000 χρόνια το νησί ήταν κατάφυτο από δάση και είχε πολλές πηγές νερού. Ωστόσο εξαφανίστηκε το δάσος γιατί το ξύλο υλοτομήθηκε για την κατασκευή πλοίων, και ύστερα από 1000 περίπου χρόνια σταμάτησαν και οι πηγές να έχουν νερό. Επίσης, το νησί αποτελεί καταφύγιο Κρητικών αιγάγρων κι αν είσαστε τυχεροί θα τους δείτε.
Υποδομές
Στο νησί δεν υπάρχουν υποδομές, εκτός από μια ερειπωμένη ταβέρνα δίπλα στο μοναδικό λιμάνι του νησιού, στον όρμο του Αγίου Γεωργίου. Από εκεί ξεκινάει ένα μονοπάτι που οδηγεί στην όμορφη εκκλησία της Αναλήψεως, από που μπορείτε να αγναντεύσετε την Κρήτη, και στο καταφύγιο για όσους διαμείνουν στο νησί. Επίσης, από το λιμάνι ξεκινάει ένα έυκολο μονοπάτι που οδηγεί προς τα βόρεια του νησιού, ως στα κτίρια του Δασαρχείου. Αν δεν έχετε δικό σας σκάφος, υπάρχουν καραβάκια που εκτελούν ημερήσιες εκδρομές από το λιμανάκι των Γουβών ή του Ηρακλείου.
