Ναός Παναγίας στη Γάλιπε
Στο μικρό και γραφικό χωριό Γάλυπε Πεδιάδος Ηρακλείου (ή Γάλιπε σε άλλες επιγραφές) συναντάμε την πολύ αξιόλογη εκκλησία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η εκκλησία της Γαλυπιανής Παναγίας γιορτάζει στις 15 Αυγούστου και είναι μια καλή ευκαιρία να μπει κάποιος στο εσωτερικό του ναού που την ημέρα εκείνη είναι ανοικτός, ενώ τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου είναι κλειδωμένος για την καλύτερη προστασία του.
Ο ναός βρίσκεται στο κέντρο σχεδόν του πολύ γραφικού χωριού και περιστοιχίζεται από πολλά στενά σοκάκια γεμάτα από πολύ παλιά σπίτια απομεινάρια μιας άλλης εποχής, αλλά και από πολλά λουλούδια. Ο ναός απ’ έξω έχει πολύ ευρύχωρη αυλή με πεύκα και κυπαρίσσια. Στον εξωτερικό τοίχο του ναού υπάρχει παλιό εντοιχισμένο κεραμικό πινάκιο που διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Στο εσωτερικό του ναού δεν υπάρχουν ή δε σώζονται αγιογραφίες.
Εκείνο όμως που κάνει το ναό να ξεχωρίζει και να έχει ιδιαίτερη αξία είναι το Ενετικό ταφικό μνημείο (αρκοσόλιο) που υπάρχει μέσα στο ναό και χρονολογείται από τον 16ο αιώνα. Το περίτεχνα σκαλισμένο σε πέτρα αρκοσόλιο φέρει πάνω του διάφορα Ενετικά οικόσημα ένα εκ των οποίων απεικονίζει λιοντάρι που κρατάει σπαθί και φέρνει στο νου το Λέοντα του Αγίου Μάρκου που ήταν το σύμβολο της Γαληνοτάτης Βενετίας. Το οικόσημο αυτό το συναντάμε και στην οροφή του ιερού της εκκλησίας από την εξωτερική πλευρά.
Πηγή Χριστόφορος Χειλαδάκης
