Ο πύργος των Da Molin στον Αλικιανό
Το χωριό του Αλικιανού, που βρίσκεται σε μια καταπράσινη περιοχή 13χλμ μακριά από τα Χανιά, ήταν κατά την Ενετοκρατία η έδρα του φέουδου των Δαμολίνων (Da Molin). Σε αυτό το παραδεισένιο μέρος, οι στρατιωτικοί Ενετοί Δαμολίνοι είχαν κτίσει μια μεγαλοπρεπή έπαυλη – πύργο, τα ερείπια του οποίου σώζονται ακόμη και σήμερα μέσα στους οπωρώνες της περιοχής.
Ο πύργος αποτελείτο από τρία κτίσματα. Το πρώτο κτίστηκε από τον Μάρκο Δαμολίνο, στις αρχές της Ενετοκρατίας και ήταν ένας ψηλός πύργος με οδοντωτό προμαχώνα, που ο λαός ονόμαζε Βίγλα. Στην είσοδο του υπήρχε το γνωμικό «Omnia mundi fumus et umbra» («Τα πάντα στον κόσμο είναι καπνός και σκιά»). Στην έξοδο του είχε το οικόσημο των Δαμολίνων, που απεικόνιζε ένα μύλο με την επιγραφή «Circumago, non flektro» (περιστρέφομαι, αλλά δεν κάμπτομαι).
Αργότερα προστέθηκαν τα άλλα δύο οικοδομήματα, που ήταν λιγότερο σπουδαία, αλλά με περισσότερες ανέσεις. Εδώ υπήρχε μια μεγάλη αίθουσα τελετών που χωρούσε περισσότερους από 300 άτομα. Οι αίθουσες των κτισμάτων ήταν διακοσμημένες με ελαιογραφίες των προγόνων των Δαμολίνων και τα παράσημα τους. Οι πόρτες και τα παράθυρα ήταν επιχρυσωμένα.
Στον Πύργο του Αλικιανού εκτυλίχτηκε το δράμα των «Κρητικών Γάμων» στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Σπύρου Ζαμπέλιου. Η ιστορία έχει ως εξής: Το 1527, λόγω της οικονομικής καταπίεσης των Κρητικών από τους Ενετούς, εκδηλώθηκε η επανάσταση του Καντανολέου ή Λισογιώργη. Οι επαναστάτες γρήγορα επικράτησαν στο Σέλινο, τα Σφακιά, σε μεγάλο μέρος της Κυδωνίας. Ο γιος του Καντανολέου, Πέτρος, αγαπούσε την κόρη του Φραγκίσκου Δαμολίνου, Σοφία. Ο Καντανολέος πήγε στον Αλικιανό και ζήτησε από τον Δαμολίνο την κόρη τους ως γυναίκα του γιου του. Ο Δαμολίνος δέχτηκε και ορίστηκε ο γάμος. Την ημέρα του γάμου ήρθε στον πύργο των Δαμολίνων ο Καντανολέος με 350 άνδρες και 100 γυναίκες. Ο Δαμολίνος, όμως, είχε μυστικά ετοιμάσει στρατό από 2000 άνδρες και όταν, μετά την τελετή, κάθισαν στο γαμήλιο τραπέζι, η συνοδεία του Καντανολέου ήπιε κρασί με υπνωτικό. Έπεσαν όλοι τότε σε βαθύ ύπνο, οπότε εξοντώθηκαν όλοι. Τον Καντανολέο με τους δυο του γιους τους κρέμασαν αμέσως, ενώ τους άλλους τους κρέμασαν στα Χανιά, στο δρόμο προς Ρέθυμνο, έναν σε κάθε μισό μίλι, στο Κουστογέρακο, στα βουνά πάνω από τα Μεσκλά και τους υπόλοιπους τους έστειλαν στις γαλέρες τους ως γαλεότους. Αυτός ήταν ο ματωμένος γάμος που συνδέθηκε με τον πύργο των Δαμολίνων στον Αλικιανό, που πιθανόν κρύβει κάποια ιστορικά στοιχεία.
