Παρελθόν

Τα ερείπια της αρχαίας Λατούς βρίσκονται περίπου 3km βόρεια της Κριτσάς, διάσπαρτα σε ένα διάσελο που ενώνει δύο λόφους σε υψόμετρο περίπου 380m. Η τοποθεσία αυτή έχει εκπληκτική θέα στον κόλπο του Μιραμπέλου.

Η αρχαία Λισσός, επίνειο της Ελύρου, ήταν κτισμένη σε μια μικρή κοιλάδα ανάμεσα στη Σούγια και την Παλαιόχωρα. Ήκμασε από τα Ελληνιστικά χρόνια έως και τον 9ο αιώνα, όταν καταστράφηκε από τους Σαρακηνούς. Ήταν διάσημη για το Ασκληπιείο της, όπου ασθενείς από όλη την Κρήτη έρχονταν για να θεραπευτούν από τα ιαματικά λουτρά του.

Η κρήνη παίρνει το όνομά της από τον Ενετό Γενικό Προβλεπτή της Francesco Morozini, κατά τη θητεία του οποίου κατασκευάστηκε το μεγάλο υδρευτικό έργο που ξεδίψασε το Μεγάλο Κάστρο (Ηράκλειο). Εγκαινιάστηκε στις 25 Απριλίου 1628, δηλαδή την εορτή του προστάτη των Ενετών, Αγίου Μάρκου και τότε κόπηκε και αναμνηστικό μετάλλιο.

Το Μουσείο της αρχαίας Ελεύθερνας είναι το πρώτο μουσείο αρχαιολογικού χώρου στην Κρήτη, καθώς βρίσκεται δίπλα στην αρχαία πόλη. Οι τρεις αίθουσες του μουσείου φιλοξενούν όλη την ιστορία της πόλης της Ελεύθερνας από το 3000 π.Χ. έως το 1300 μ.Χ. με αντικείμενα καθημερινής ζωής και έργα τέχνης.

Μικρό, καλοδιατηρημένο, ακουμπισμένο στην άκρη μιας έρημης πεδιάδας του Λιβυκού Πελάγους με ολόγυρα τα Σφακιανά βουνά, το Φραγκοκάστελο ξετυλίγει ακόμη το κουβάρι της ιστορίας του, μιας ιστορίας γεμάτης θύμησες και μυστήρια. Το κάστρο των Δροσουλιτών χτίστηκε από τους Ενετούς στο διάστημα 1371-1374.