Ναός Παναγίας Φανερωμένης στον Άγιο Ιωάννη
Ο ναός της Παναγίας της Φανερωμένης βρίσκεται στον Άγιο Ιωάννη Μυλοποτάμου και ιδρύθηκε επί αυτοκρατορίας του Ανδρόνικου Β' Παλαιολόγου (1282-1328). Ο ναός ανήκει στον τύπο του μονόχωρου καμαροσκέπαστου, ο οποίος επεκτάθηκε προς τα δυτικά τον 16ο αιώνα. Στα νότια της επέκτασης προστέθηκε ταφικό παρεκκλήσι με ογκώδη σαρκοφάγο.
Ο τοιχογραφικός διάκοσμος ανήκει στο εργαστήριο του Θεόδωρου Δανιήλ Βενέρη και αντιπροσωπεύει μια λαϊκότροπη τάση, χαρακτηριστική μιας ομάδας ναών του 1300. Το εικονογραφικό πρόγραμμα περιλαμβάνει τις συνήθεις ευαγγελικές σκηνές με ανεπτυγμένο το δωδεκάορτο. Ιδιαίτερης αναφοράς χρήζουν οι επιγραφές με επιγράμματα που συνοδεύουν κάποιες παραστάσεις (Μεταμόρφωση, Ανάσταση Λαζάρου, Βαϊφόρος, Ανάσταση), τρία εκ των οποίων έχουν εκδοθεί ανάμεσα στα νόθα (spuria) ποιήματα του Μιχαήλ Ψελλού, ενώ το τέταρτο είναι άγνωστο ως σήμερα.
Πηγή: Κώστας Γιαπιτσόγλου
