Ο Πύργος των Κυρίμηδων
Η Επισκοπή Μυλοποτάμου, κοντά στο Πέραμα Ρεθύμνου, κατά την Τουρκοκρατία ανήκε στην οικογένεια των Τουρκοκρητικών Κερίμηδων (Κερίμογλου) ή Κυρίμηδων. Εδώ είχαν κτίσει πύργο για να προστατεύσουν τις περιουσίες τους. Οι Κερίμηδες ήταν κρυπτοχριστιανοί, αλλά δεν προσχώρησαν στις τάξεις των επαναστατών, όπως οι άλλες οικογένειες της Κρήτης, όταν ξέσπασε η επανάσταση του 1821. Αργότερα, την περίοδο 1881-1884, όταν πείστηκαν ότι η πλάστιγκα έγειρε υπέρ των Κρητικών, δήλωσαν επιστροφή στην θρησκεία των προγόνων τους.
Το 1822, μετά το άδοξο τέλος της επιχείρησης κατάληψης του φρουρίου του Ρεθύμνου, κατά την οποία σκοτώθηκε ο Γάλλος φιλέλληνας Λέων Βαλέστρας και 100 άλλα παλικάρια, οι υπόλοιποι επαναστάτες με τον Χουρδοθοδωρή, τους Μελιδόνηδες, τους Σκουλάδες, το Σμπώκο, τον Νιώτη, κ.ά. προσπάθησαν να ξεκαθαρίσουν την επαρχία Μυλοποτάμου, εξαναγκάζοντας τους Τούρκους να καταφύγουν στο Μεγάλο Κάστρο (το σημερινό Ηράκλειο).
Ο Τούρκος μελικιαναγάς του Ηρακλείου Μουλά Κερίμογλου, μαζί με τα τρία αδέρφια του και 347 ορτάκηδες τους, ξεκίνησαν από το Ηράκλειο με προορισμό την Επισκοπή Μυλοποτάμου, για να προστατεύσουν τις περιουσίες τους. Όμως, οι επαναστάτες Μαυροθαλασσίτης, ο Ανδρακός και ο Χούρδος τους πολιόρκησαν στενά στον πύργο τους. Κάτω από τον κίνδυνο που διέτρεχαν οι Κερίμηδες, έστειλαν απεσταλμένους στο Ρέθυμνο και το Ηράκλειο ζητώντας βοήθεια από τους Τούρκους. Ο απεσταλμένος όμως προς το Ρέθυμνο δεν έφτασε ποτέ, καθώς συνελήφθη στον δρόμο. Από το Ηράκλειο, ξεκίνησαν για να βοηθήσουν τους Κερίμηδες ο Λαδάογλου με 300 Τούρκους, αλλά αποδεκατίστηκαν στο Σκλαβόκαμπο Μαλεβυζίου, στο άνοιγμα του Γωνιανού φαραγγιού, από το Σμπώκο, το Νιώτη, τον Ξετρύπη, κ.ά.. Ύστερα από αυτά, οι Κερίμηδες παραδόθηκαν με όρους που οι ίδιοι καταπάτησαν, γι’ αυτό και σκοτώθηκαν όλοι, ακόμη και ο Μουλά Αχμέτ, εκτός από τα 3 αδέρφια του και επτά άλλους συντρόφους τους, που οδηγήθηκαν στα σπίτια τους.
Μετά από αυτό, οι επαναστάτες γκρέμισαν τον Πύργο των Κερίμηδων και γι’ αυτό σήμερα δε σώζεται τίποτε. Ωστόσο, οι ντόπιοι εξακολουθούν να ονομάζουν ως Πύργο των Κερίμηδων μια νεότερη οικία των Κερίμηδων, δίπλα στο Επισκοπικό Μέγαρο της Επισκοπής. Σήμερα μέρος του πύργου στεγάζει λαογραφικό μουσείο.
What is near me?
