Φρούριο Μέλισσας
Κοντά στο όμορφο χωριό του Αγίου Θωμά στην ενδοχώρα του Ηρακλείου βρίσκονται τα ερείπια ενός εκ των μεγαλύτερων οχυρωματικών έργων της Κρητικής υπαίθρου. Στην κορυφή ενός ψηλού λόφου με πανοραμική θέα στις κοιλάδες του Προφήτη Ηλία και του Βενεράτου βρίσκεται το Φρούριο Μέλισσα, κτισμένο κατά την Β’ Βυζαντινή Περίοδο (11ος-12ος αιώνας).
Το κτίσμα αρχικά στέγαζε κάποιο τοπικό άρχοντα που είχε εξουσία της καλλιεργήσιμης γης στη γύρω περιοχή με αμπελώνες. Ακόμη και σήμερα εντυπωσιάζουν τα λαξευτά πατητήρια που βρίσκονται 130μ. νότια του φρουρίου.
Κατά την Ενετοκρατία το φρούριο αποτελούσε μέρος του πυκνού και καλά οργανωμένου δικτύου φρουρίων του Μονοφατσίου που ήλεγχαν κάθε κίνηση στην περιοχή. Αργότερα, η περιοχή στα δυτικά του φρουρίου, εκεί όπου υπάρχει πηγή ακόμη και σήμερα, φιλοξένησε το μικρό οικισμό Μέλισσα που σήμερα δεν υπάρχει.
Η ανατολική μεριά του είναι φυσικά οχυρωμένη από γκρεμό, ενώ η πρόσβαση από τα δυτικά είναι πολύ εύκολη μέσω χωματόδρομου. Από τα δυτικά το φρούριο προστατευόταν από μεγάλο οχυρωματικό παραλληλόγραμμο περίβολο που σήμερα σώζεται σε άσχημη κατάσταση. Το κυρίως κτίριο του φρουρίου είναι μικρό πυργοοικοδόμημα στο κέντρο του περιβόλου.
Δίπλα βρίσκεται δίπλα στη ασβεστοβαμμένη εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής, που είναι ορατή από πολλά χιλιόμετρα λόγω της περίοπτης θέσης της. Στη θέση της σημερινής εκκλησίας πιθανώς λειτούργησε μικρή μονή με το όνομα Κερά Μελισσανή αφιερωμένη στην Παναγία.
Παρόμοιο φρούριο με περίβολο, μικρό πύργο, πατητήρια και ναό αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή βρίσκεται και στο χωριό Καταλαγάρι και ονομάζεται Φρούριο Κορνάρων.
What is near me?
