Ναός Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλέ
Στην περιοχή Μπαλέ, λίγο πριν την είσοδο στο χωριό του Αγίου Βασιλείου στο νότιο Ρέθυμνο, συναντάμε το βυζαντινό εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής. Το εκκλησάκι που γιορτάζει κάθε χρόνο την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα βρίσκεται ακριβώς πάνω στο δρόμο σε υπερυψωμένο σημείο που το κάνει εύκολα ορατό από όλες τις πλευρές. Το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής έχει τύχει συντηρήσεως και στέκει σε αρκετά καλή κατάσταση. Είναι πετρόκτιστο και εξωτερικά η απουσία κονιάματος και σοβά αναδεικνύει το μεγαλείο της ντόπιας πέτρας που έχει χρησιμοποιηθεί σαν δομικό υλικό.
Η εξώπορτα του κοσμείται από λαξευτό ημικυκλικό υπέρθυρο, πολύ τυπικό για όλα σχεδόν τα εκκλησάκια που κτίστηκαν κατά την περίοδο της Ενετοκρατίας στην Κρήτη, ενώ πάνω από την πόρτα στο κέντρο σχεδόν της ανατολικής πλευράς στέκει ενσωματωμένο στο ναό το μικρό και λιτό καμπαναριό του. Στο δυτικό τοίχο, πάνω από το παράθυρο υπήρχαν ενσωματωμένα 3 κεραμικά πινάκια τα οποία σήμερα έχουν αφαιρεθεί. Πίσω από το ιερό του ναού υπάρχει ένας και μοναδικός τάφος, ενώ πολύ πιθανόν παλιότερα να υπήρξαν και άλλοι και ο ναός να ήτανε κοιμητηριακός. Στο εσωτερικό του ναού της Ζωοδόχου Πηγής σώζονται ακόμα αρκετές από τις αγιογραφίες που κοσμούσαν τον άλλοτε κατάγραφο ναό.
Το γεγονός της ύπαρξης των αγιογραφιών μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ο ναός έχει ηλικία αιώνων και χρονολογείται από την περίοδο της Ενετοκρατίας το κτίσιμό του. Οι αγιογραφίες δεν έχουν σωθεί σε μεγάλο βαθμό και σε καλή κατάσταση και η πλειοψηφία τους βρίσκεται στο τμήμα εκείνο του ναού που πλησιάζει προς το ιερό βήμα και όχι στο μπροστινό τμήμα του ναού. Μπορούμε να διακρίνουμε κυρίως ανδρικές μορφές αγίων, ενώ στην κόγχη του ιερού δεσπόζει η μορφή της Πλατυτέρας των Ουρανών.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης
