Οικισμός Χανδρού
Λίγο μετά το χωριό Μουσούτα Ηρακλείου βρίσκεται το έρημο σήμερα χωριό Χαντρού ή Χανδρού. Πρόκειται για ακόμα ένα άγνωστο και πανέμορφο χωριό της Κρητικής ενδοχώρας που κάποτε έσφυζε από ζωή αλλά σήμερα τα σπίτια του στέκουν μισογκρεμισμένα ενώ έχει απομείνει μονάχα ένας κάτοικος. Το χωριό βρίσκεται σε περίοπτη θέση με όμορφη θέα στην κορφή ενός γήλοφου που περιβάλλεται από δύο ρεματιές. Στο χαμηλότερο σημείο του χωριού συναντάμε το δίκλιτο πετρόκτιστο ναό των Αγίων Αποστόλων και του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Λίγα μέτρα βορείως του ναού βρίσκεται η παλιά βρύση του χωριού με τα πλυσταριά που στις πέτρινες γούρνες τους οι γυναίκες έπλυναν τα ρούχα τους.
Κάτω από τα πλυσταριά η ρεματιά είναι γεμάτη πλατάνια και οπωροφόρα δέντρα ενώ υπάρχει ροή νερού στο ποτάμι που πηγάζει εκεί και είναι παραπόταμος του ποταμού Κασσανιώτη, ο οποίος με τη σειρά του χύνεται στον Αναποδάρη. Σήμερα μπορεί κάποιος να περπατήσει στα χορταριασμένα και γεμάτα αγριολούλουδα σοκάκια του χωριού και να θαυμάσει τα παλιά σπίτια αυθεντικό δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.
Το όνομά του το χωριό το οφείλει μάλλον στην πρώτη οικιστή του και σχετίζεται με το επώνυμο Χανδράς που άνηκε σε μεγάλη οικογένεια της εποχής ενώ έχουμε αναφορά του ήδη από το 1577 με το όνομα Chandru στην απογραφή του Fr. Barozzi. Στην περίοδο της γερμανικής κατοχής έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο και ήταν λημέρι ανταρτών και εκεί διέμενε η οικογένεια των Μουρτζάκηδων που υπηρέτησαν σαν ομαδάρχες και υπεύθυνοι της περιοχής των Μπαντουβάδων. Επειδή δεν θα συναντήσει κάποιος επισκέπτης σχεδόν ποτέ άνθρωπο στη Χανδρού, κάποιοι τοποθέτησαν στο κέντρο του χωριού μια πινακίδα που πληροφορεί με τον αστείο αυτό τρόπο αναγράφοντας το περίφημο "εδώ Χανδρού" στην περίπτωση που αναρωτηθεί κάποιος για το όνομα του χωριού.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης
