Ο Τσούτσουρας ή Τσούτσουρος (από το ενετικό Zuzzuro) βρίσκεται 63 χλμ νότια της πόλης του Ηρακλείου, στην έξοδο των επιβλητικών φαραγγιών του Μίντρη και του Τσούτσουρα. Είναι κτισμένος στην τοποθεσία που ήταν κτισμένη η αρχαία πόλη Ίνατος, η οποία ήταν επίνειο της Πριανσού. Για την ακρίβεια οι δύο ενωμένοι οικισμοί του Πέρα Τσούτσουρου και του Τσούτσουρου είναι ένα ενιαίο οικοδομικό συγκρότημα που εξυπηρετεί το λιμάνι του νότου για τους κατοίκους του Αρκαλοχωρίου, καθώς οι περισσότεροι κατάγονται από εκεί. Η περιοχή είναι καλά οργανωμένη και ανεπτυγμένη τουριστικά, αλλά δεν παύει να είναι ένας προορισμός για πολύ ήρεμες οικογενειακές διακοπές.
Μπροστά από το χωριό υπάρχει το μικρό λιμάνι της περιοχής. Ανατολικά και δυτικά του λιμανιού σχηματίζονται δύο μεγάλοι υπήνεμοι κόλποι συνολικού μήκους 2 χλμ, με χοντρή άμμο και καθαρή θάλασσα. Η παραλία είναι λίγο οργανωμένη με ομπρέλες, αλλά και αρκετά αλμυρίκια. Είναι ιδανικό μέρος για να το χρησιμοποιήσει κάποιος βάση για εξορμήσεις στις γύρω παραλίες. Για απομόνωση μπορεί κάποιος να περπατήσει στα ανατολικά, ως την περιοχή Λιμνιάρα, με τα βραχάκια και τις μικρές λιμνούλες. Στη Λιμνιάρα βρίσκεται μια θαλασσοσπηλιά, γνωστή στους ντόπιους ως Πουργόνερο.
Το κολύμπι στον Τσούτσουρο θεωρείται ιαματικό και θεραπευτικό από την αρχαιότητα. Σύμφωνα με τους ντόπιους, αρκετοί γιατροί προτείνουν το κολύμπι στον Τσούτσουρα για όσους έχουν μυοσκελετικά και ορθοπεδικά προβλήματα.
Η περιοχή
Ο Τσούτσουρας είναι μια περιοχή που κρύβει ενέργεια και ακόμη ζει με την έντονη παρουσία των μύθων και των λαϊκών διηγήσεων, των παραμυθιών για δράκους, θηρία, με αφηγήσεις για λαθρανασκαφές του παρελθόντος, αλλά και σύγχρονες φανταστικές διηγήσεις και παραδοξολογίες. Στην αρχαία Ίνατο, για πολλούς αιώνες, στο σπήλαιο που βρίσκεται στη περιοχή, λατρευόταν η Ειλειθυία, η θεά του τοκετού. Στο σπήλαιο, που βρίσκεται μέσα στο χωριό κι είναι κλειδωμένο, έχουν βρεθεί πολλά λατρευτικά αφιερώματα των πιστών στη θεά, όπως χάλκινα και πήλινα ειδώλια ανδρών, εγκύων γυναικών και ερωτικών συμπλεγμάτων, κοσμήματα, πήλινοι διπλοί πελέκεις, πήλινα ομοιώματα πλοίων, καθώς και αιγυπτιακά ειδώλια από φαγεντιανή. Ειδικά τα τελευταία μαρτυρούν την ακτινοβολία του ιερού σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Τα τελευταία χρόνια, το άγνωστο αυτό σπήλαιο ήρθε στο προσκήνιο, κάνοντας το Τσούτσουρα γνωστό σε όλη την Ελλάδα. Σύμφωνα με μαρτυρίες, στο σπήλαιο, αλλά και σε όλη την περιοχή, βρέθηκαν αντικείμενα απίστευτης τεχνολογικής εξέλιξης από τους Μινωίτες, τα οποία πήρε ο Αμερικανικός στρατός με πλήρη μυστικότητα για να εμπλουτίσει την τεχνογνωσία του. Όσο αληθείς κι αν είναι αυτές οι θεωρίες, γεγονός είναι ότι η περιοχή πράγματι εκπέμπει μια ιδιαίτερη ενέργεια.
Δυτικά του Τσούτσουρα ξεκινάει ο κύριος όγκος των Αστερουσίων Ορέων, που αγκαλιάζουν στα νότια την εύφορη πεδιάδα της Μεσαράς. Σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση, ο βασιλιάς Αστερίωνας ανέθρεψε σε αυτά τα βουνά τους τρεις γιους του Δία (Μίνωα, Ραδάμανθυ και Σαρπηδόνα), οι οποίοι στη συνέχεια βασίλεψαν στην Κνωσό, στη Φαιστό και στα Μάλια, αντίστοιχα, οικοδομώντας έτσι τον πρώτο μεγάλο ευρωπαϊκό πολιτισμό, το Μινωικό.
Δυτικά του λιμανιού, στον Πέρα Τσούτσουρο, ξεκινάει η χερσόνησος του Κέρκελου, όπου έδεναν οι αρχαίοι Ίνατες τα πλοία τους. Εκεί έχουν εντοπιστεί ίχνη της αρχαίας Ινάτου, μέσα και έξω από το νερό. Ακριβώς νότια του Κέρκελου, η ακτή είναι γεμάτη πανέμορφες σπηλιές και μοναδικούς καρστικούς σχηματισμούς. Μάλιστα σε μια από αυτές, πάνω στο μονοπάτι για Μαριδάκι, τη Δρακοσπηλιά, λέγεται ότι οι κάτοικοι είχαν βρει ένα σκελετό δράκου, τον οποίο έκαψαν για να κάνουν χώρο και να σκάψουν για αρχαία. Η ιστορία φαίνεται φανταστική, αλλά οι πολλές μαρτυρίες των κατοίκων που τον είχαν δει (και ζουν ακόμη) έχουν προβληματίσει τους επιστήμονες. Στα ανατολικά, δίπλα στην παραλία, έχει ανασκαφεί ένας μινωικός οικισμός, το Αλιόρι.