Στο βόρειο άκρο του κάμπου του Καστελίου, ανάμεσα στα χωριά Σκλαβεροχώρι και Αποστόλοι Πεδιάδος Ηρακλείου βρίσκεται η Παναγία Κερά στο Καρδουλιανό. Η πρόσβαση είναι πάρα πολύ εύκολη γιατί είναι πάνω στο δρόμο, από όπου και φαίνεται. Υπάρχει και κατατοπιστική πινακίδα που μας ενημερώνει ότι ο ναός είναι του 14ου αιώνα μ.Χ. Πρόκειται για ένα ακόμα μονόχωρο ναό που κτίστηκε στα χρόνια της Βενετοκρατίας στην Κρήτη, εποχή που το νησί γέμισε με περίλαμπρους ναούς, οι περισσότεροι από τους οποίους υπήρξαν μάλιστα και πλούσια τοιχογραφημένοι.
Η Παναγία Κερά υπήρξε κι αυτή κατάγραφη με πλούσιο διάκοσμο, κομμάτι του οποίου έχει φτάσει ως τις μέρες μας σε πολύ κακή κατάσταση. Ο ναός για πάρα πολλά χρόνια είχε μείνει ανοικτός από πάνω αφού είχε καταρρεύσει η οροφή του κατά το βομβαρδισμό του Καστελλίου τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με αποτέλεσμα να μπαίνει μέσα η βροχή και να καταστρέφει για χρόνια το ναό, αλλά και τις αγιογραφίες του. Ο ναός υπήρξε για πάρα πολλά χρόνια ουσιαστικά ερειπωμένος μέχρι που τελικά αρκετά χρόνια πριν οι ντόπιοι τοποθέτησαν μία ημικυκλική πρόχειρη τσιμεντένια οροφή που του έδωσε παράταση ζωής και απέτρεψε την οριστική κατάρρευσή του. Οι τοιχογραφίες που διασώθηκαν από την καμάρα εκτίθενται στο Ιστορικό Μουσείο Ηρακλείου.
Η διάβρωση που ήδη είχε προκληθεί στο εσωτερικό του ναού ήταν ήδη μη αναστρέψιμη και αυτό συντέλεσε στο να φύγουν και να ξεθωριάσουν τα χρώματα στις περισσότερες αγιογραφίες και σήμερα να μην είναι διακριτό σε πολλές τι έδειχναν. Από τις πιο καθαρές που κατάφεραν να διατηρηθούν σχετικά καλά είναι η Κοίμηση της Θεοτόκου. Με την πλήρη διάβρωση που έχουν υποστεί πάρα πολλές παρατηρείται το φαινόμενο πια να φαντάζουν σαν χαράγματα αρκετές που φαίνεται η μορφή που προϋπήρχε αλλά χωρίς χρώμα πια. Η Παναγία Κερά στους Αποστόλους γιορτάζει στις 8 του Σεπτέμβρη στο Γεννέσιο της Θεοτόκου.
Κείμενο - Φωτογραφίες Χριστόφορος Χειλαδάκης