Ναός Τεσσάρων Μαρτύρων στο Ρέθυμνο
Ο μεγάλος ναός των Τεσσάρων Μαρτύρων βρίσκεται νότια από τα τείχη της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου και κοντά στη Μεγάλη Πόρτα (Guora Porta). Είναι αφιερωμένος στους νεομάρτυρες κρυπτοχριστιανούς Αγγελή, Μανουήλ, Γεώργιο και Νικόλαο Ρετζέπη από τις Μέλαμπες, οι οποίοι μαρτύρησαν κοντά στο σημείο το 1824. Είχαν πολεμήσει εναντίον των Οθωμανών το 1821 και το 1824 οδηγήθηκαν στον Πασά του Ρεθύμνου, Μεχμέτ, ο οποίος τους ζήτησε να γίνουν μουσουλμάνοι. Αυτοί αρνήθηκαν και βασανίστηκαν βάναυσα, πριν αποκεφαλιστούν στις 28 Οκτωβρίου 1824 στη Μεγάλη Πόρτα.
Στη θέση του σημερινού ναού υπήρχαν άλλοι δύο κατά σειρά ναοί αφιερωμένοι στους Τέσσερις Μάρτυρες. Ο πρώτος θεμελιώθηκε το 1905 αλλά έμεινε ημιτελής και κατεδαφίστηκε ως ετοιμόρροπος το 1947. Ο δεύτερος εγκαινιάστηκε το 1955, αλλά κατεδαφίστηκε επίσης ως πολύ μικρός και ετοιμόρροπος το 1972. Ο τρίτος, ο σημερινός, εγκαινιάστηκε το 1975 και ανήκει στον τύπο του σταυροειδή εγγεγραμμένου με τρούλο και πεσούς που τον διαιρούν σε τρία κλίτη.
Μέσα στο ναό φυλάσσονται τα ιερά λείψανα των νεομαρτύρων, ενώ υπάρχουν και ενδιαφέρουσες φορητές εικόνες όπως οι Τέσσερις Μάρτυρες του Ιωάννη Φραγκόπουλου (1836). Το τέμπλο έχει εικόνες αγιογραφημένες από το Φώτη Κόντογλου (1955). Στο υπόγειο υπάρχει παρεκκλήσι αφιερωμένο στον Όσιο Σάββα τον Ηγιασμένο (εορτ. 5 Δεκεμβρίου) και αίθουσα διαλέξεων.
