Πόλεις

Ο ναός της Αγίας Κυριακής βρίσκεται στις όχθες του ποταμού Μουσέλα, που τροφοδοτείται από τις πλούσιες πηγές της Αργυρούπολης. Αποτελεί το αποτέλεσμα της μετατροπής ενός υστερορωμαϊκού λουτρού σε εκκλησία κατά τον 9ο αιώνα. Ο ναός καταλαμβάνει τον κυρίως χώρο του λουτρού, που ήταν κτισμένος με πλίνθους, και έχει επεκταθεί με την προσθήκη της αψίδας του ιερού βήματος.

Ο δίκλιτος ναός της Αγίας Κυριακής αποτελεί έναν από τους παλαιότερους μέσα στον οικισμό του Ζαρού, καθώς το ένα από τα δύο κλίτη χρονολογείται στον 14ο αιώνα και το δεύτερο στον 17ο αιώνα. Ο ναός έχει υποστεί επεμβάσεις σε νεότερη εποχή και δε φέρει στο εσωτερικό του τοιχογραφίες.

Για τα συνήθη δεδομένα της ανατολικής Κρήτης ο ναός του Αγίου Γεωργίου στο Καβούσι Ιεράπετρας είναι ένας μεγάλων διαστάσεων καμαροσπεπής ναός με δύο πτερύγια στο δυτικό τμήμα που δημιουργεί ένα νάρθηκα σε διάταξη Τ. Το μεγάλο μέρος του ναού προέξυψε μάλλον από επέκταση προς ανατολάς σε δεύτερη οικοδομική φάση.

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται στο λιβάδι της Άνω Βιάννου, πάνω στο δρόμο που οδηγεί στην Αγία Μονή. Είναι μικρός καμαροσκέπαστος και μονόχωρος ναός που φέρει στο εσωτερικό του τοιχογραφίες του Ιωάννη Μουσούρου που χρονολογουνται στις αρχές του 15ου αιώνα (υπάρχει χρονολογία 1401).

Ο Ναός του Αγίου Νικολάου του Μαζιώτη βρίσκεται στο χωριό Μάζα Αποκορώνου. Ειναι μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός που χρονολογείται στον 13ο αιώνα. Το εσωτερικό του φέρει εντυπωσιακές τοιχογραφίες του διάσημου αγιογράφου της δυτικής Κρήτης Ιωάννη Παγωμένου, ο οποίος είναι θαμμένος στο πάτωμα του ναού.

Το φρούριο Καστέλλι Πεδιάδας δεν ήταν χτισμένο πάνω σε κάποιο ύψωμα, αλλά στην κορυφή ενός μικρού λόφου μέσα στην πεδιάδα. Είχε κυρίως διοικητική σημασία, αφού ήταν έδρα διοικητικών και στρατιωτικών αρχών.

Ο ναός της προστάτιδας του Ρεθύμνου, Αγίας Βαρβάρας, βρίσκεται κοντά στη Μεγάλη Παναγία και εορτάζει στις 4 Δεκεμβρίου. Ο ναός ιδρύθηκε το 1885 στη θέση παλαιότερου ναού, πιθανότατα αφιερωμένου στην ίδια αγία, που εμφανίζεται σε χάρτες του 1613.

Το Τζαμί του Καρα Μουσά Πασά στο Ρέθυμνο πήρε το όνομά του από τον ναύαρχο των Τούρκικων δυνάμεων κατάληψης του Ρεθύμνου, το έτος 1646. Στο σημείο αυτό, ήδη από την Ενετοκρατία, λειτουργούσε η μονή της Αγίας Βαρβάρας