Ιεράπετρα

Η Μονή Φανερωμένης ή Παναγία Γουρνιών βρίσκεται στην περιοχή Γουρνιά, βορειοδυτικά της Παχειάς Άμμου, 24km νότια του Αγίου Νικολάου. Είναι ανδρική μονή κτισμένη σε απότομη πλαγιά σε υψόμετρο 540 μέτρων με εκπληκτική θέα στη θάλασσα. Το καθολικό της Μονής είναι κτισμένο μέσα σε μια σπηλιά.

Η Μονή της Παναγίας Εξακουστής βρίσκεται σε μια πανέμορφη καταπράσινη τοποθεσία κοντά στις Μάλλες Ιεράπετρας. Σήμερα λειτουργεί ως γυναικείο μοναστήρι, ενώ παλαιότερα ήταν ανδρικό. Εδώ λειτουργεί εργαστήριο υφαντουργίας, ραφείο και αίθουσα εκθέσεως εργοχείρων και άλλων αναμνηστικών.

Το μοναστήρι του Άξιον Εστί είναι κτισμένο σε λόφο βόρεια της Ιεράπετρας, σε απόσταση 2km από αυτή. Το ακριβές όνομα της μονής είναι Ιερό Γυναικείο Κοινόβιο Ησυχαστήριο της Αναστάσεως του Κυρίου και της Υπεραγίας Θεοτόκου «Το Άξιόν Εστι».

Η Μονή του Αγιασμένου βρίσκεται 2km βόρεια της Ιεράπετρας, κοντά στον κεντρικό δρόμο που συνδέει την πόλη με τη Παχειά Άμμο. Ο ναός του μοναστηριού είναι αφιερωμένος στους Αγίους Πάντες και εδώ βρισκόταν στα τέλη του 19ου αιώνα η οικία του Επισκόπου Ιεράς και Σητείας.

Ο ναός εσωτερικά είναι πολύ απλός με το κατάλευκο του ασβέστη να κυριαρχεί φέρνοντας στο νου νησιά του Αιγαίου. Εξωτερικά υπάρχει το καμπαναριό και μία ευρύχωρη αυλή από όπου η θέα προς όλες τις πλευρές είναι μοναδική. Το σπήλαιο του Τιμίου Σταυρού ήταν ιερό λατρευτικό σπήλαιο ήδη από τη Μινωική εποχή ενώ είχε χρησιμοποιηθεί και σαν καταφύγιο.

Το μοναστήρι που ανήκει σήμερα στην ενορία Βαϊνιάς δεν θυμίζει σε τίποτα την ιστορική του πορεία στο χρόνο και τα σοβαρά γεγονότα με τα οποία είναι συνδεδεμένο. Η εκκλησία είναι ένας μικρός ανακαινισμένος ναός, στον οποίο έχει προστεθεί ένα κλίτος αφιερωμένο στον Άγιο Φανούριο με ελάχιστα χαλάσματα τριγύρω.

Η Μονή Παναγίας Βρυωμένης βρίσκεται 4km ανατολικά του χωριού Μεσελέροι Ιεράπετρας, σε μια δύσβατη και οχυρή βραχώδη περιοχή. Είναι αφιερωμένη στο Γενέσιο της Θεοτόκου, 8 Σεπτεμβρίου, όμως το μοναστήρι πανηγυρίζει και στις 15 Αυγούστου.

Είναι μια από τις 3 Παναγίες της Κρήτης που φέρουν τον τίτλο Καμαριανή. Οι άλλες δύο βρίσκονται στο Γεράνι Ρεθύμνου και στην Νέα Αλικαρνασσό Ηρακλείου. Ο ναός της Παναγίας είναι αφιερωμένος στο Γενέσιο της Θεοτόκου και είναι μονόχωρος και λιτός. Ο εξωτερικός του χώρος έχει πολύ όμορφα δάπεδα διακοσμημένα από ψηφιδωτά και πολύχρωμες πέτρες ενώ ο ναός περιβάλλεται από κήπο.