Κρήτη

Ο ναός της Αγίας Ειρήνης στην κοιλάδα της Αύγου στην περιφέρεια του Καβουσίου Ιεράπετρας χρονολογείται στον 14ο αιώνα και φέρει τοιχογραφίες του 1410-1411. Ο ναός πιστεύεται ότι υπήρξε καθολικό μικρής γυναικείας μονής, αλλά δε σώζονται άλλα κτίσματα.

Ο ναός της Αγίας Παρασκευής βρίσκεται νοτιοανατολικά του χωριού Αργουλές Σφακίων, πάνω από το μικρό ρέμα που τερματίζει στην όμορφη παραλία της Αγίας Μαρίνας. Είναι μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός που έχει υποστεί πρόχειρη και κακόγουστη αναστήλωση με τσιμέντο, καθώς είχε καταρρεύσει ο νότιος τοίχος και κινδύνευαν οι αγιογραφίες του

Το χωριό Σταυρός Ιεράπετρας, γνωστό με το παλαιότερο όνομα Καπίστρι, διασώζει αρκετά μεγάλο αριθμό ναών, γεγονός που υποδεικνύει την ακμαία του πορεία στο παρελθόν. Ένας από τους πιο εντυπωσιακούς ναούς του βρίσκεται λίγα μέτρα νότια από τον οικισμό και ονομάζεται Κάτω Άη Γιώργης.

Στον κοιμητηριακό ναό του χωριού Νευς Αμάρι στην επαρχία Αμαρίου βρίσκεται ο μικρός μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός των Ταξιαρχών. Ο ναός χρονολογείται στην Ενετοκρατία και πάνω από την είσοδο, εξωτερικά, σώζεται συστοιχία πινακίων (στρογγυλά διακοσμητικά κεραμικά) σε σχήμα σταυρού.

Ο μικρός μονόχωρος ναός του Αγίου Μάμα βρίσκεται βόρεια του χωριού Καπίστρι ή Σταυρός της επαρχίας Ιεράπετρας, πολύ κοντά στη Μονή της Παναγίας στο Γουρνί και στο ναό της Αγίας Σοφίας.

Ο ναός του Μιχαήλ Αρχαγγέλου ή Αστράτηγου βρίσκεται σε αγροτική τοποθεσία πολύ κοντά στο χωριό Κούνενι (σημερινή Βάθη) και ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο του μονόχωρου καμαροσκέπαστου. Εσωτερικά ο ναός φέρει τοιχογραφικό διάκοσμο του Ιωάννη Παγωμένου.

Στη συνοικία Μπαροτσιανά της Αργυρούπολης βρίσκεται ο ναός της Παναγίας της Μπαροτσιανής, ένας μονόχωρος ναός του 13ου αιώνα, στον οποίο έχει προστεθεί μεταγενέστερα παρεκκλήσι του Αγίου Αντωνίου. Το τοπωνύμιο προέρχεται από την Ενετική οικογένεια των Barozzi που είχε την περιοχή ως φέουδό της.

Η μονή της Παναγίας του Καλού Νερού λειτούργησε πιθανώς για πρώτη φορά τον 15ο αιώνα δίπλα στη σημαντική πηγή νερού της περιοχής και λειτούργησε πιθανά ως το κέντρο συγκέντρωσης για τους ερημίτες που αποσύρονταν στα πολλά σπήλαια τριγύρω.