Σπήλαιο Θεριόσπηλιος
Ο Θεριόσπηλιος είναι ένα μικρό σπήλαιο στη θέση Χυλόφτες – Θεριό, βορειοδυτικά από το Καβούσι Ιεράπετρας σε υψόμετρο περίπου 50μ., πάνω σε απότομη κι ανεμοδαρμένη πλαγιά. Ο επισκέπτης μπορεί να φτάσει από το Καβούσι οδηγώντας αρχικά σε κακό χωματόδρομο που οδηγεί στο διπλανό Χρυσοκάμινο και στη συνέχεια με 5' κατηφορικό περπάτημα σε βραχώδες έδαφος. Η είσοδός του εντοπίζεται πολύ δύσκολα από άτομα που δεν έχουν τις συντεταγμένες του, καθώς είναι μικρή και φαίνεται μόνο από κοντά.
Έχει συνολικό μήκος 44μ, μέγιστο πλάτος 25μ και ύψος 0,5 – 7μ. Μετά την χαμηλή είσοδο του σπηλαίου, ανοίγεται χαμηλός προθάλαμος με διαστάσεις 7μ x8μ. Ακολουθεί μια μεγάλη και θεαματική αίθουσα μήκους 37μ, πλάτους 25μ και ύψους 1,6 – 7μ. με κατηφορικό δάπεδο. Είναι πλούσια διακοσμημένη και προκαλεί εξαιρετική εντύπωση η ύπαρξη πολλών νυχτερίδων, που ειδικά την άνοιξη είναι εκατοντάδες, και οι αποθέσεις γκουανό (κόπρανα νυχτερίδων) που είναι πολύ μεγάλες.
Μικρές και μεγάλες στήλες είναι διάσπαρτες παντού, ενώ συγκροτήματα από σταλαγμίτες αποτελούν εξαίσια σύνολα. Ένας λευκός υψηλός σταλαγμίτης είναι μεγαλοπρεπής και δυο μεγάλοι σταλαγμίτες έχουν σπάσει και βρίσκονται στο δάπεδο ο ένας οριζόντια και ο άλλος με κλίση. Στο βάθος αριστερά της μεγάλης αίθουσας βρίσκεται φραγμένη καταβώθρα, από τη οποία έφευγαν τα νερά όταν το σπήλαιο ήταν κοίτη υπογείου ποταμού.
Κοντά στο σπήλαιο βρίσκεται το «Xρυσοκάμινο», διαστάεων 40μ.x13μ.. Κατά το P. Faure είναι τα λείψανα μεταλλευτικού καμινιού εποχής μεταγενέστερης του μεσαίωνα και χρησιμοποιήθηκε από ατσίγγανους χαλκωματάδες.
